Zimbabve / Arika Kıtası

Zimbabve, Afrika'nın güneyinde, denize kıyısı olmayan
bir ülkedir.

Doğusunda Mozambik, kuzeyinde Zambiya, batısında
Botsvana

ve güneyinde Güney Afrika Cumhuriyeti vardır.

Eski adı Rodezya'dır.

Ülkenin kuzeyini Zambezi Nehri, güneyini Limpopo
Nehri çevreler.



M.S. 4. asırda Banbu kabileleri bölgeye girmeye
başladılar.

On beşinci yüzyılda bugünkü Fort Victoria şehri

(bugün Masvingo ( şehri ) yakınında Zimbabve

veya Büyük Zimbabve olarak bilinen yerde bir din ve
ticaret merkezi kuruldu.


On beşinci asırda Mutota ve Matope yöneticileri
doğuda Hint Okyanusuna

ve batıda Kalahari Çölüne uzanan bir krallık

kurdular. Sonradan bu krallığa Portekiz, Monomotapa
krallığı adını verdi.

1505’te Portekiz Mozambik kıyısındaki Sofala’da bir
üs kurdu.

Buradan iç kesime giden ticâret yolları yapıldı.





Portekiz’in Zambezi’nin yukarılarına doğru sokulması
Monomotapa Krallığını zayıflattı.

Ülke 1830’larda güneyden gelen kavimler tarafından
istila edildi.

Bunlardan en önemlisi esas îtibariyle günümüzdeki

Zimbabve’nin güney kısmında yerleşmiş olan Ndebele
idi.

1888’de İngiliz Cecil Rodes, Ndebele şefinden maden
işletme imtiyazı elde etti.

Bunun kurduğu İngiliz Güney Afrika Şirketi, 1889’dan
1923’e kadar ülkede siyasi

ve ekonomik kontrolü elinde tuttu.

1923’te Güney Rodezya (bugünkü Zimbabve) politik

ve siyasi iktidarı beyaz bir azınlığa veren bir
anayasa altında muhtar

bir sömürge olarak İngiltere tarafından ilhak edildi.

1953’te Güney Rodezya ve Kuzey Rodezya (şimdiki
Zambia)

ve Nyasaland (şimdiki Malawi) Rodezya

ve Nyasaland Federasyonunu kurarak birleştiler.

Federasyon 1963’te dağıldı. 1964’te Kuzey Rodezya

ve Nyasaland beyazların idaresinde bağımsızlıklarını
kazandılar.


11 Kasım 1965’te Başbakan İan D. Smith tek taraflı
olarak Rodezya’nın bağımsızlığını ilan etti.

Birleşik Krallık buna karşı çıktı ve BM vasıtasıyla
ekonomik müeyyideler uygulattı.

Mesela Rodezya’ya gemiyle petrol ihracına ambargo
koyuldu.


Bununla beraber bir miktar petrol ve benzin Güney
Afrika’dan

ve Mozambik’ten ülkeye girdi.

Mayıs 1968’de BM Güvenlik Konseyi ticaret ambargosu
koydurttu.

Mart 1970’te ülkede cumhûriyet ilan edildi.

Aralık 1972’de Afrikalılar beyaz yönetime karşı
gerilla savaşı başlattılar.


1978 ortasında altı binin üstünde asker ve sivil öldürüldü.

Rodezya birlikleri gerillaları mağlup etti.

1978’de iktidar zenci çoğunluklara devroluncaya kadar
kontrol Simith

ve üç tanınmış zenci liderin elinde olmak üzere anlaşma imzalandı.


21 Nisan 1979’da ülkenin herkese oy hakkı tanındığı
ilk genel seçimde

zencilerin çoğunlukta olduğu parlamento işbaşına
geçti.

Birleşik Krallık’ın Thatcher hükümeti 1979’da
Zimbabve ile

münasebetlerini normal hale getirmek için gayret
safretmeye başladı.

Zimbabve nihayet 18 Nisan 1980’de tam bağımsızlığına
kavuştu.

Yapılan seçimleri büyük bir çoğunlukla Mugabe
kazandı.

Günümüzde de devlet başkanı olan Mugabe,

çeşitli kargaşalıklara rağmen yönetimde kalmayı
başardı (1993).


Fiziki Yapı


Zimbabve doğu sınırında dağlarla yükselen, diğer
sınırlarda alçalan yüksek

bir yayla üzerindedir.

Yaklaşık ülke topraklarının dörtte biri deniz
seviyesinden 1200-1500 m yüksektir.

Arazi, doğu sınırı boyunca bulunan

İnyanga Dağlarında 2600 m’yi aşarak en yüksek rakıma
ulaşır.

Arazi kuzeybatıda Zambezi Nehrine ve Kariba Gölüne...[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.].... doğru

yavaş yavaş alçalır.

Bu nehir vadisinde yükseklikler 200 m ile 600 m
arasında değişir.

Yukarı Zambezi’deki Victoria şelalelerinin

genişliği 1,6 km’yi aşar ve ana çağlayan 108 m
yükseklikten dökülür.




İklim

Zimbabve’de subtropikal bir iklim hüküm sürer.

Yağışlı ılık mevsim Kasım’dan Mart’a kadar sürer

ve soğuk kurak mevsim Mayıs’tan Ağustos’a kadar devam
eder.

Aradaki aylar geçiş aylarıdır. Yükseklik sıcaklığa
tesir eder.

Soğuk mevsimin Temmuz ayında değişik yüksekliklerde

sıcaklık ortalaması 11 ila 18 °C arasında, sıcak ay
olan Ekim’de 20 ila 31 °C arasında değişir.

Yaylalarda yağış ortalamaları 650 ila 750 mm
arasındadır.

Yağış doğudaki dağlarda daha yüksek, güneydeki
Limpopo

ve Sabi vadilerinde daha
azdır.


Tabii kaynaklar

Güneybatıda bitki örtüsünü bodur çalılıklar ve
dikenler, doğuda ise

yapraklarını dökmeyen ağaçlar meydana getirir.

Ülkenin belli başlı yeraltı zenginlikleri....[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]...krom, altın,
nikel,

asbestos, bakır, demir ve maden kömürüdür. (elmas
yatağı ?)


Nüfus ve Sosyal Hayat

9.870.000 nüfûsa sâhip olan Zimbabve’de, halkın %
20’si şehirlerde,

kalanı köylerde yaşar.

En önemli nüfus merkezleri 863.000 nüfuslu başşehir
Harare

ve 495.000 nüfuslu Bulawayo’dur.

Zimbabve nüfûsunun % 96’dan fazlasını zenciler
meydana getirir.

Zenciler Bantu dillerini konuşan iki büyük ana gruba
ayrılırlar.

Bunlar Ndebele (zencilerin % 16’sı)

ve Shona (zencilerin % 80’i)’dır. Nüfûsun % 3’ü
Avrupalı, % 1’i kadarı da Asyalı

ve değişik ırklardandır.

İngiliz asıllı olan beyazların çoğu Protestandır.
Zencilerin çoğu ise Putperesttir.

Beyazlar arasında okuma-yazma oranı % 100’dür.

Genel okuma-yazma oranı ise % 45’tir. Resmi dil
Ingilizcedir.

Halkın çoğu Shona ve Ndebele dillerini konuşur.



Siyasi hayat


Zimbabve Cumhûriyetlerinde Parlamento Senato

ve Temsilciler meclisinden meydana gelir.

Senato 40 Millet Meclisi ise 100 üyelidir.

Senatonun 10, meclisin 20 üyesi devlet başkanı
tarafından seçilir.

Ülke 8 eyalete ayrılmıştır.

Zimbabve 1980’den itibaren Birleşmiş Milletlere
üyedir.


Ekonomi


Zimbabve ekonomisi çeşitlilik arz eder. Tarım,
madencilik

ve imalat sektörlerinin hepsi önemlidir.

Çalışan nüfusun % 35’i tarımla, % 30’u sanayi ve
ticaretle, % 20’si hizmetlerle,

% 15’i hükümet işleriyle uğraşır.

Ülkenin belli başlı tarım ürünleri tütün, şeker,
pamuk, mısır ve buğdaydır.

Giyim, kimya sanayileri ve hafif endüstri gelişmiştir.

Imalat için gerekli enerjinin çoğu Kariba
Hidroelektrik Santralinde üretilir.


Ticai münasebetlerde bulunduğu ülkelerin başlıcaları
Güney Afrika, Birleşik Krallık, ABD ve Almanya’dır.

Enflasyon çok büyük ölçüdedir.

Günlük enflasyonları bile çoğu ülkenin aylık hatta
yıllık enflasyonundan yüksektir.

Bunun sebeplerinden biri ise bankaların "bedava para"
vermesidir.

İnsanların 1 kilo et için 1 bavul dolusu para
götürdüğü

söylentiler arasında yer almaktadır.

100.000.000.000.000 (Yüz Trilyon) Zimbabve Doları
sadece 30 Amerikan Dolarına karşılık gelmektedir

Ülkedeki enfleasyon oranı %15.000 civarında tahmin
edilmektedir.

Bu, dünyanın en büyük enflasyon oranıdır.



[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]