Doğum sonrası depresyon

Doğum yapan her on kadından biri depresyon geçiriyor. Üstelik doğum
sonrası depresyon çok ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Öyle ki bu ruhsal
sorunlar tedavi edilmediklerinde anneleri intihara kadar
sürükleyebiliyor.

Bir bebek doğar doğmaz hemen iki soru soruluyor: Birincisi "Sağlığı nasıl ?"[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
ikincisi ise "Annenin sağlığı nasıl ?". Bu soru ile merak edilen sadece
annenin fiziksel sağlığı.. İşte bu sebeple "iyi" dendiği an "Doğum
Olayı" herkes için bitiyor. Oysa anne için doğumun sadece fiziksel
aşaması sona eriyor ve belki de mutluluk kadar psikiyatrik bozukluklara
da dönüşebilecek bir dönem başlıyor. Doğum sonrası "annelik hüznü"
olarak da tanımlanan bazı duygusal değişimler yaşamak son derece normal
ve neredeyse her annede görülüyor. Doğum sonrası depresyon ise doğumdan
sonraki birkaç ay içinde oluşan ciddi bir depresyon türü. Acıbadem
Hastanesi Psikiyatri Konsültanı Doç. Dr. Ece Orhon "Tedavi edilmediği
takdirde kronikleşip seyri bir yıla kadar uzayabilen bir hastalık"
olarak tanımladığı doğum sonrası depresyonla ilgili şunları söylüyor:
"Gebelik süresince iki dişilik hormonu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] estrogen ve progesteron miktarında çok yükselme olur. Bu nedenle çoğu kadın gebeliğin 2'ci ve 3'cü trimesterinde mutludur[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
kendini iyi hisseder. Doğumdan sonraki ilk 24 saatten itibaren bu
hormonlar cok kısa zamanda gebelik öncesi seviyeye kadar düşerler. Her
adet öncesi çoğu kadının hissettiği gerginlik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tedirginlik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]üzüntü
ve karamsarlığın bu iki hormon seviyesindeki çok küçük mikdardaki
değişime bağlı olduğu bilinmektedir Bu açıdan bakıldığında doğum
sonrasında çok kısa zamanda çok yüksek mikdarda düşen hormonların
yarattığı dengesizliğin depresif hastalığa yol açabileceği kuramı akla
yakın gelmektedir." Hızlı hormonal değişimin yanısıra doğum yorgunluğu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kan basıncında düşme[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] metabolik bozukluklar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] beslenememe[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] uykusuzluk genel direnci kırmakta ve ruhsal yatkınlığı olan kadınlarda yalnız bırakılma[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] destek görememe gibi sosyal etkenlerin de katkısı ile hastalığın oluşabildiğini vurguluyor Doç. Dr. Ece Orhon.

Depresyon Belirtileri

Doğum sonrası depresyon geçiren anne kendini çok yalnız[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yetersiz hissediyor[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bebeğine bakamayacağına inanıyor giderek yoğunlaşan bu durum derin suçlanma duygusuna[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
nadir de olsa intihara dahi yol açabiliyor. Doç. Dr. Orhon depresyon
belirtilerini şöyle sıralıyor: "Doğum ertesi depresyon belirtileri
sinsi ve yavaş gelişir. Üzüntü[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gerginlik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mutsuzluk[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ağlama ve özellikle uykusuzluk öncü belirtilerdir. Hasta giderek her zaman yaptığı işleri yapamaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sağlığı için çok endişelendiği bebeği ile ilgilenemez[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bakımını yapamaz olur. Belirli bir sebep olmasa da hep kaygılıdır. Hastalık ilerledikçe değersizlik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] umutsuzluk[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
suçlanma ve derin acı duyguları yerleşir. Tüm depresyonların ortak
belirtisi olan suçlanma duygusu postpartum depresyonda çok daha
derindir. Çünkü suçlanmanın odağı yeni doğurmuş olduğu kendi
bebeğidir".

Destek[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Tedavide Önemli!

Vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulduğunda doğum sonrası depresyon
kısa bir süre içinde tedavi edilebiliyor. Ancak geciken hastalarda
tedavi süresi uzuyor. Doç. Dr. Orhon doğum sonrası depresyonun
tedavisini şöyle açıklıyor: "Postpartum depresyon tedavisinde göz
önünde tutulması gereken bazı prensipler vardır: İlki organik sebebin
ekarte edilmesi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
varsa tedavi edilmesidir. İkincisi belirtilerin erken fark edilmesi ve
enerjik bir tedaviye hemen başlanmasıdır. Aksi halde hastalık
kronikleşir veya tedaviye dirençli olur. Üçüncüsü postpartum hastalığın
tabiatının değişkenliğidir. Tedavi de buna uygun olarak
düzenlenmelidir. Çoğu antidepresanların etkisi iki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
üç hafta sonra başlar. İlacın anne sütü ile bebeğe geçmesi ayrı bir
problemdir. Kısa sürede etkili ve bebeğe sütle az geçen
antidepresanların kullanılması gerekmektedir." Aslında tüm bunlara
ilaveten en önemli olan şeyin anneye yakın çevresınden verilen destek
olduğunu söylüyor Doç. Dr. Orhon. Yani kendisinin ve eşinin ailesi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] akraba ve yakın arkadaşları kişiye anneliği öğretmeli[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yeni sorumluluğuna geçişini ve anne kimliğini benimsemesini kolaylaştırmalı.

Depresyondan korunmak için…

- Bebek bekleyen anne adayı olarak annelikle birlikte değişecek olan sosyal ve yaşamsal koşulları düzenleyin.

- Anneniz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] diğer anneler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] annelik yapmış yakınlarınız ve arkadaşlarınızla bebekler ve anneler hakkında bol bol konuşun[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mümkünse bu alanda yazılmış kitaplar okuyun.

- Doğum ertesi bebekle geçirilecek zamanı artırmak için çalışma programınızı yeniden organize edin.

- Destek alabileceğiniz eş[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ebeveyn[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] akraba ve arkadaşlara bu ihtiyacınızı içtenlikle belirtin.

- Daha önceden geçirilmiş bir depresyon söz konusu ise veya hafif de olsa karamsarlık[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hüzün[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] endişe gibi duygulara sahipseniz doktorunuz ile bu durumu paylaşın.

Doç. Dr. Ece Orhon