Yaşamın başlangıcından
beri, atmosfer ve okyanuslar azot içerir. Azot canlılar için önemli bir
maddedir. Çünkü, proteinlerin ve DNA’nın önemli bir bileşenidir. Gaz
halindeki azot (N2), atmosferin %80'ini oluşturur. Üçlü kovalent bağı,
bu iki azot atomunu sıkıca bir arada tutar (N?N). Ancak, azot gaz
formuyla bitkiler ve hayvanlar tarafından kullanılamaz. Yanardağ
hareketleri ve şimşek gibi elektrik deşarjları, küçük bir miktar azotun
besin döngüsüne girmesini sağlayabilir. Ancak, gerekli miktarın elde
edilebilmesi için toprak organizmaları tarafından bitkilerin
kullanabileceği bir forma
dönüştürülmeleri
gerekir . Karasal ekosistemlerde, toprakta ya da bazı bitki gruplarının
köklerindeki yumrularda nitrojen bağlayan bakteriler yaşar. Bu
bakteriler, azot gazını amonyağa dönüştürür. Yumrulardaki bakteriler,
besinlerini bitkiden sağlarken, bunun karşılığında bitkilere gereksinim
duydukları azotu sağlar. Fazla amonyak, toprağa salınır ve burada
nitrifikasyon bakterileri tarafından önce nitrite, sonra da nitrata
dönüştürülür. Nitrat bitkiler tarafından emilir ve protein gibi önemli
moleküllerin üretiminde kullanılır. Böylece azot, besin zincirine girer.
Azot, bitkiler ve hayvanlar atık ürettiklerinde ya da öldüklerinde,
ayrışma işlemiyle amonyak formunda tekrar toprağa döner. Toprakta
bulunan denitrifikasyon bakterileri de nitrit ya da nitratı tekrar azot
gazına dönüştürür. Böylece azot tekrar atmosfere karışır. Bakteriler
azot bağlama işlemi için nitrojenaz enzimi kullanırlar. Bu enzim, iki
proteinden oluşur. Bu proteinler iki atom arasındaki bağları kırmak ve 1
molekül N2'den 2 molekül amonyak elde etmek için 1-2 saniyede 8 kez
ayrılıp birleşirler. Atmosferde, %78 oranında azot ve %21 oranında
oksijen bulunmaktadır. Diğer gazlar, geri kalan %1’i oluşturur
Konu: Azot Döngüsü 
