Besinlerin pek çoğunun içinde bulunan ve tuzun ana maddesi olan sodyum
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]vücutta sıvı dengesinin sağlanması ve kan basıncının düzenlenmesinde
rol oynayan önemli bir mineraldir. Ancak fazla tuz tüketimi bazı
hastalıklar için büyük risk faktörü oluşturur.
Tuzun Vücuda Verdiği Zararlar
- Yüksek tansiyona ve buna bağlı olarak kalp ve damar hastalıklarına yol açar. Yüksek tansiyon (Hipertansiyon) oluşumunda[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tuzun çok büyük önemi vardır. Bazı insanlarda[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] böbreğin tuz (NaCl) atma kapasitesi sınırlı olabilir ve gereğinden fazla tuz alınması[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hipertansiyonun ortaya çıkmasına veya hipertansiyonun tedavisinde başarısızlığa yol açabilir.
Hipertansiyon[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
kan damarlarında basıncın artması durumudur. Tüm organ ve dokularda
damar olduğu için hipertansiyon tüm vücudu etkileyebilir.
Hipertansiyondan en çok etkilenen organlar; kalp[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] beyin[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] böbrekler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
büyük atardamarlar ve gözlerdir. Hipertansiyon bu organları etkileyerek
kalıcı sakatlıklara ve ölümlere yol açabilir. Kuşkusuz hipertansiyonu
tetikleyen tuzun yüksek oranda tüketiminin bu anlamda ölümlere neden
olduğu oldukça açıktır. Nitekim yüksek tansiyonun sebep olduğu ölümler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sadece İngiltere’de yılda 170 bin kişi kadardır.
- Kemikler üzerindeki olumsuz etkisi: Aşırı tuz tüketimi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
idrarda kalsiyum atılımını artırır. Bu ise kemiklerde kalsiyum kaybına
neden olur. Kalsiyum kaybının artışı ise kemik erimesini (osteoporoz)
ve kemiklerin kırılma riskini artırır.
- Diyet yapan kişilerin tuz tüketimine dikkat etmesi gereklidir.Çünkü fazla tuz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
vücutta su tutulmasına yol açar ve bu durum kişide şişkinlik hissine
neden olabilir. Ayrıca tuzun iştah açıcı bir özelliği olduğundan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] özellikle diyet döneminde yüksek miktarda tüketilmemelidir.
- Hamilelerde sağlık sorunları yaratabilir.
- Fazla tuz tüketiminin bazı hamilelerde vücutta su toplanması yani
ödemle birlikte yüksek tansiyona neden olduğu saptanmıştır. Hafif
vakalarda bebek ya etkilenmez veya hafif düzeyde gelişme duraklaması
gösterir. Fakat gelişmedeki duraklama 8 aydan sonra daha belirgin hale
gelir. Hafif vakalarda genelde vaktinde doğum gerçekleşir. Ağır
vakalarda ise 6 aydan sonra gelişme yavaşlar ve bebeğin sağlığı
bozulduğundan erken doğum olur.
Tuzu Azaltmak İçin Neler Yapılmalıdır?
- Hekimlerin büyük çoğunluğu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yemeğin tuzsuz yapılıp[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sofrada tuz eklemenin daha az tuz almaya yardım edeceği kanısındadır. Özellikle sıcak yenen tahıllarda (pilav[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] makarna...) bu çok işe yarayabilir.
- Yemeklerin daha az tuzla yapılması ve sofrada yemeklere tuz
eklemekten kaçınılması da ikinci bir yöntem olarak tavsiye edilmektedir.
- Satın alınan ürünlerin etiketleri mutlaka okunmalı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sodyumu (tuzu) azaltılmış veya tuzsuz ürünler tercih edilmelidir.
- Tuzluğun deliğinin küçük olması da yardımcı olabilir.
- Yemeklerin lezzetini artırmak için tuz yerine maydanoz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] nane[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kekik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] dereotu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] rezene[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] fesleğen gibi bitkilerle[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] baharatlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] limon[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sirke[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yoğurt kullanılabilir.
- Tuzlanarak hazırlanan salam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] jambon gibi besinler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] konserveler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hazır çorbalar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hazır karışımlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] salamuralar (turşu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] zeytin vb)[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hardal[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ketçap[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] konserveler ve hazır sosların tuz içeriği çok fazladır. Bu besinlerden olabildiğince uzak durulmalıdır.
- Bol su içilmeli[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şişe ve maden sularının sodyum içeriği etiketinden kontrol edilmelidir.
- Sebze ve meyve tüketimi artırılmalıdır.
- Et olarak konserve ve tütsülenmiş (füme) ürün tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Daima taze ve az tuzlu veya tuzsuz besinler tercih edilmelidir.
Ne Kadar Tuz Almalıyız?
- Sağlıklı yaşam kurallarından biri de günlük sodyum ihtiyacını
karşılayacak şekilde tuz tüketmektir. Günlük sodyum ihtiyacı 2400
miligramdır. Bu miktar günlük 5 gram civarında tuzla karşılanabilir.
Besinlerin içinde bulunan doğal tuz (sodyum) bireylerin günlük
ihtiyacını karşılar.
- Sofra tuzları iyotla zenginleştirilmiştir. Çok az miktarda (1/4 çay kaşığı) iyotlu tuz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
günlük iyot gereksinimini karşılamak için yeterlidir. İyot çabuk kayba
uğradığından iyotlu tuzlar ışık geçirmeyen kapalı kaplarda
saklanmalıdır.
Dikkat ! Tuz alımı sadece bedensel çalışma sırasında
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] aşırı sıcak havalarda ya da fazla egzersiz yapıldığında terleme ile sodyum kaybı olduğundan
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] su ile birlikte bir miktar artırılmalıdır
Konu: Tuzun Zararları 
