Türkmen, sık su içmenin böbrek taşı oluşumunu engellediğini fakat fazla
su içmenin kişiden kişiye değişecek sorunlar oluşturabileceğini söyledi.
EDA: Böbrek hastalığı uzun zamandır böylemidir? Ne kadar süredir kişiler bu rahatsızlıkla karşı karşıya kalıyor?
Aydın Türkmen: Böbrek
rahatsızlığı çok önemlidir. Çünkü böbreklerimiz çok küçük organlar
aslında tüm vücut kitlesi içerisinde bakıldığında bütün vücut
ağırlığımızın yaklaşık 0.5 kadarını oluşturuyor. Ama bu kadar minik
organlar olmalarına rağmen yaşam böbreksiz maalesef yürümüyor. Hemen
hemen diğer organ sistemleri böbreklerimiz uygun şekilde çalışmazsa
belli bir süre sonra iflas ediyorlar. Onun için minik organların
sağlıklarının son derece önemli olduğunu bilmemiz gerekiyor. Onları iyi
korumak olasılık hastalıklardan uzak tutmak onları karşı koruyucu
tedbirler almak gerekiyor.
EDA: Böbreklerin vücudumuzda ki fonksiyonları nelerdir?
Aydın Türkmen: Vücudumuzun
temizlik organları gıdalarla alınan birçok besin maddesinin vücutta
yıkılması metabolizmasının sonrası ortaya çıkan bir takım atık maddeler
oluyor. Bunların temizlenmesini tamamen böbreklerimiz gerçekleştiriyor.
Bu görevin on onbeş gün yapılamaması durumunda da hayatımız tehlikeye
giriyor. İkinci fonksiyonları ise vücudumuzun su ve tuz ihtiyacını
ayarlıyor. İnsan sağlıklıyken bunu hiçbir şekilde fark edemiyor ama
böbrekler bozulmaya başladığı zaman basit su ve tuz oranlarındaki
değişiklikler bile çok hayati öneme engel olabiliyor. Diğer görevleri
ise hormonsal görevleri vardır. Kan hücrelerini olgunlaştırıcı
kansızlığa karşı vücudu koruyucu özel hormon üretiyor böbrekler.
Gerçekten uzun dönemde bu hormonun yapılamaması kansızlığa yol açıyor.
EDA: Böbrekleri korumak için en fazla kullanılan kelime mutlaka su tüketiniz oluyor. Böbreklerimizi sadece suyla mı koruyoruz?
Aydın Türkmen: Su
bir takıntı haline gelmiş durumda. Böbrekle ilgili sorunu olana
kişilere öyle deniyor. Sık böbrek taşı oluşturan hastalarda çok su
içilmesinin faydası var gerçekten. Çünkü idrar akımı hızlandıkça idrar
çıkışı arttıkça taş oluşumu zorlaşıyor. İkinci önemli nokta ise böbrek
yetersizliği başladıktan sonra ki süreçte bu durumda hasta aldığı
sıvıyı çıkarabiliyorsa gene sıvı alımını arttırmak gerekiyor. Ama
hiçbir insan için şu kadar litre su için demek mümkün değildir.
Özellikle böbrek yetersizliği olan hastalarda çok aşırı su alındığı
vakit hepsini böbreğimiz dışarı çıkaramayabilir. Buda vücutta aşırı
derecede sıvı birikimine ve kalp yetersizliğine kalbin zorlanmasına yol
açabilir.
EDA: Böbrek hastalıkları nelerdir? Başlıklar halinde sıralayabilir miyiz?
Aydın Türkmen: Böbreklerimizin
hastalıkları çok değişik olabiliyor. Bir kısmı dâhili böbrek
hastalıkları bir kısmı ise cerrahi böbrek hastalıklarıdır. Böbrek
hastalığıyla böbrek yetersizliği terimlerini ayırmak gerekiyor. Bir
insanın hiç şikâyeti olmaksızın idrarından kan çıkması böbrek hastalığı
belirtisidir. Böbrek hastalıkları başta kişiyi çok rahatsız etmez
hekime başvurmasına yol açmıyor. Çoğu kez başka bir hastalık için
araştırılırken ortaya çıkıyor.
EDA: Sağlıklı yaşayabilmek için her iki böbreğe de gerek varmıdır? Doğuştan tek böbrekli olmak sorun yaratır mı?
Aydın Türkmen: Genelde
sağlıklı çalışan tek böbrek insan hayatını çok etkilemez. Normal bir
şekilde insanlar hayatını sürdürebilir. Dikkat edilmesi hususlar bu tip
hastalarda korunması gereken organ bir taneye indiği için ve bütün
vücudun yükünü tek böbrek çektiği için birkaç şey tavsiye ediliyor.
Böbreğin hayatını belirleyen en büyük faktörlerden birisi kan basıncı
yani tansiyondur. Tansiyonun çok iyi gittiğinden hastanın emin olması
gerekir. Sık sık tansiyon kontrolü yaptırıp tansiyonu yüksekse erken
müdahale ile düşürülmeye çalışmak gerekir.
Gerçekten tansiyonu yüksek ve tek böbrekle yaşıyorsa yıllar içerisinde
o böbreğin bozulması söz konusu olabilir. İkinci önemli faktör ise
kilosunu iyi tutması gerekir.
EDA: Akut böbrek yetmezliğinin ilaçla tedavisi varmı? Ve neler yapılabiliyor?
Aydın Türkmen: Böbrek
yetersizliklerini akut ve kronik olarak ikiye ayırıyoruz. İkisi çok
farklı olaylardır. Çünkü akut dediğimiz zaman böbrek fonksiyonları geri
dönüşebilir. Bu yüzden bu hastalıkların tedavisi çok enerjik olmak
gerekir. Kronik böbrek yetersizliği dediğimiz zaman böbreklerdeki
fonksiyon bozukluğu ya da kusur geri dönüşmez bir şekilde gerçekleşmiş
oluyor. O hastalar günün birinde yavaş yavaş ilerlese de tablo diyaliz
hastası olmak zorundalar. Ve böbrek nâkili yaptırmak zorundalar.
EDA: Kreatinin yükselmesi ne anlama geliyor, korkulacak bir durum mudur?
Aydın Türkmen: Kreatinin
kimyasal inceleme değeri vardır. Böbrek fonksiyonlarını
değerlendirirken çok kullandığımız bir değer kaslarımızda üretilen bir
maddedir. Böbrek tarafından her gün belli oranda süzüldüğü için kandaki
oranı genellikle biri geçmeyen bir maddedir. Bu tür hastaların
genellikle sıvı tüketmesi ve tansiyonlarını çok dikkatli kontrol
etmeleri gerekir.
EDA: Kadınların en büyük sıkıntılarından
biri sistik rahatsızlığıdır. Böyle bir rahatsızlıkla karşılaşan
hanımların böbrekle ilgili herhangi bir problemden korkmaları gerekiyor
mu?
Aydın Türkmen: Sistik çoğunlukla böbreklerle
ilgili bir sorun değildir. Hanımlarda belli dönemlerde sıkça görülen
sorunlardan basitçe enfeksiyon olabiliyor. Tekrar enfeksiyon olursa
burada da görünmek gerekir. Koruyucu antibiyotiklerle bir takım
tedbirlerle bu sorunun üstesinden gelinebilir.
EDA: Son olarak böbrek rahatsızlıklarıyla ilgili neler ifade etmek istersiniz? Neler önerirsiniz?
Aydın Türkmen: Hipertansiyon
ve şeker hastalığı toplumumuzda büyük insan kesimlerini ilgilendiren
hastalıklardır. Kronik böbrek hastalığı ve yetersizliği sıklığınla
karşı karşıyayız. Önümüzdeki senelerde bu rakamın artacağını
gösteriyor. Onun için tedbir alındığı vakit kronik böbrek
yetersizliğine sahip olan insanların takiplerinde biraz daha dikkatli
olmaları gerekiyor.
EDA’YLA GÜN ORTASI HAFTA İÇİ HER GÜN RADYO 7’DE
Sağlıklı beslenmeden diyete, şifalı bitkilerin gizemli dünyasından
hayatı yaşanılır kılan pratik bilgilere ve yemek tariflerinden çocuk
gelişimine pek çok konu Eda'yla Gün Ortası'nda.
Alanında uzman konuklarıyla Eda'yla Gün Ortası hafta içi her gün saat 12.00' de Radyo 7'de…
İstanbul – 104.6
Ankara – 89.8
İzmir – 101.3
Ve tüm Türkiye’de