Kübalı bir kadın devrimci

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Bugün, Küba Devrimi'nin en önemli isimlerinden, 26 Temmuz hareketine en
başlardan itibaren katılmış olan Celia Sanchez'in ölümünün 30'uncu
yıldönümü.

Bugün Küba Devrimi�nin büyük kadınlarından belki de en önemlisinin,
Celia Sanchez�in 30. ölüm yıldönümü. Sanchez 1980 yılında kanser
hastalığına yenik düşerek hayata veda etmişti. O günden bu yana Küba
halkının hafızasındaki ayrıcalıklı yerini hiç yitirmedi. Sanchez�in
ölümünün verdiği ızdıraba dayanamayıp intihar eden bir başka büyük
devrimci kadın Haydee Santamaria onun için �Celia görüp görebileceğimiz
en güçlü, en cesur ve en kararlı kişidir. Sierra�da cephede bizim ilham
kaynağımızdı. Bugün bütün Küba�nın ilham kaynağı� demişti. Sierra
dağlarında kadın gerillaların oluşturduğu Mariana Grajales tugayının
bir başka üyesi olan ve bugün hala Küba ordusunda general ünvanıyla
görevini sürdüren Tete Pueblo da aynı görüşte: �Küba Devrimi Celia
Sanchez�in devrimidir; ve Devrimci Küba Celia Sanchez�in Kübasıdır.
Yaptıklarımızda ve geldiğimiz noktada o hepimizin ilham kaynağıdır.�

Bir kadın savaşçı olarak Sanchez�in devrim sürecinde oynadığı hayati
rol, Küba kadınının sosyalizmin inşası sürecinde oynadığı rolün ve
kazandığı yeni konumun önünü açtı. Küba toplumunun zihnindeki kadın
imgesinin dönüşümünde büyük bir etken oldu. Kübalı kadın şair Nancy
Morejon bu durumu şu dizelerle ifade ediyor:

Celia, sen benim seçtiğim şarkıyı söyledin

Beni kuş tüyünden bir yuva kadar rahat

Şefkatli göğsüne yatırdın.

Sen beni göklere yükseltensin,

Sen beni en iyi bilensin.

Celia Sanchez Küba�nın doğu bölgesinde Manzanillo eyaletinde küçük bir
kasabada dünyaya geldi. Bir dişçi olan babası Celia�ya yurtseverlik
fikirlerini aşılayan ilk kişi oldu. Devrimci mücadeleye katıldığında
otuzlu yaşlarının başındaydı. İlk görevi gerillalar için silah
kaçırmaktı. Sonra kendisi de bir savaşçı oldu. Celia çatışmada ilk
kurşun atan kadın gerilla olduğu için �Sierra Maestra�daki ilk kadın
gerilla� ünvanını kazandı. İlk kadın taburu olan Mariana Grajales
Tugayı�nı kurdu. Devrimin zaferinden sonra Başkanlık Sekreterliği
görevine getirildi. Sosyalist inşa sürecinde de yeteneklerini ortaya
koyan Sanchez pek çok kurumun kuruluşuna imza attı.

Celia liderlik kapasitesini, cesaretini ve kararlılığını devrimci
mücadeleye ilk katıldığı anlardan itibaren gösterdi. İlk görevi
yaşadığı eyalet olan Manzanillo�daki köylerden ve kasabalardan
gönüllülerin örgütlenmesi, silahlandırılması ve eğitilmesi için gerekli
koşulları oluşturup Fidel�le birlikte Meksika�dan gelecek gerilla
grubuyla Sierra Maestra dağlarında buluşmalarını sağlamaktı.
Savaşçıların eğitimi için uygun yerlerin ayarlanması ve güvenliği,
silah, gıda, ilaç, giyecek ve her türlü gereksinimin sağlanmasından
birinci derece sorumluydu. Bu görevlerini büyük bir disiplinle ve
başarıyla yerine getirdikten sonra Ekim 1957�de İsyan Ordusu�nun kalıcı
bir üyesi haline geldi. Celia devrimci savaş boyunca dağdaki gerilla
mücadelesi ile kentteki mücadelenin bağlarının kurulması, iletişimin
sağlanması ve gerilla mücadelesine yeni katılımların gerçekleştirilmesi
görevlerini yerine getirdi. Celia ayrıca daha sonra devrimin tarihinin
yazılmasında hayati öneme sahip olacak bilgi ve belgelerin toplanması
ve tasnifi görevini başından sonuna büyük bir titizlikle yürüten kişi
oldu.

Celia Küba Devrimi�nin mimarlarının tamamında görülen kararlılık,
sadelik, tevazu ve çalışkanlık özelliklerine fazlasıyla sahipti. Tüm
yaşamına Jose Marti�nin �dünyanın bütün ihtişamı tek bir mısır tohumuna
sığabilir� sözü hakim olmuştu. Devrimi izleyen yıllarda aldığı büyük
sorumluluklara rağmen sade ve sessiz bir yaşamı tercih etti. Herkesin
sorunlarıyla tek tek ilgilenirdi. Hiç evlenmemesinin ve çocuk sahibi
olmamasının nedeninin devrime yapabilecekleri için fazla vaktinin
kalmadığını düşünmesi ve bu vakitten çalmak istememesi olduğu söylenir.
Öldükten sonra yoldaşlarının yanında mütevazi bir mezara defnedilmeyi
ve mezarın üzerine yalnızca �43� yazılmasını istediği biliniyor. Celia
devrim için yaptıklarının diğer yoldaşlarının yaptıklarından daha fazla
övgüye değer olduğunu bir an bile düşünmedi. Bu yüzden de geriye
herhangi bir günlük ya da hatırat bırakmadı.

Her anı devrime adanmış yaşantısını Küba halkıyla iç içe geçiriyordu.
Kübalıların sıkıntılarını ve isteklerini mektuplarla ve başka yollarla
iletmek için en fazla seçtikleri kişi Celia Sanchez�di. Sierra
Maestra�da beraber savaştığı yoldaşlarından Nirma Carton Kübalılarla
kurduğu ilişkideki cana yakınlığı ve cömertliği şu anekdotla anlatıyor:

�Herkes Celia�nın ofisine onunla görüşmeye gelirdi. Ofisin önünde daima
kuyruklar olurdu. Köylülerin sorunlarıyla ilgilenmek üzere köyleri
ziyareti sırasında pirelerin saldırısına uğradığında köylülerin onurunu
kırmamak için kaşınmaktan imtina ederdi. �

(soL - Dış Haberler)