Bankalarda transfere konu olan hesap numaraları bugün itibarıyla
değişti. Yeni hesap numarası olan IBAN (Uluslararası Banka Hesap
Numarası) 26 sayısal ve alfabetik karakterden oluşuyor.
Para transferine konu her bir hesap için üretilen IBAN'ını almak üzere mudiler, hesabının bulunduğu bankaya başvuracak.
İlk kez Avrupa Birliği ülkelerinde ortaya çıkan bir hesap numarası
standardı olan IBAN (Uluslararası Banka Hesap Numarası), para
transferlerinin yanlış hesap numarası ile yapılmasını önlemek amacını
taşıyor.
Her ülkenin ve her bankanın hesap numaralarının uzunlukları ve
biçimleri farklı olması nedeniyle, bir başka bankadaki bir hesaba para
transferi yapmak için bankalara başvuran müşteriler, yanlış hesap
numarası kullandıklarında, karşı bankada paranın aktarılacağı doğru
adres bulunamamasına ve havalenin göndericiye geri dönmesine neden
oluyor.
IBAN'IN ÖZELLİKLERİ NELER?
Bankalar tarafından müşterilerine verilecek IBAN, yalnızca bir hesabı
işaret eden 26 sayısal/alfabetik karakterden oluşacak. Buna örnek
olarak (TR 02 00001 0 1111111111111111) verilebilir.
IBAN hesap numarasında, soldan sağa karakter diziminde ilk iki karakter
alfabetik karakterden oluşacak, ülke kodu olacak. Türkiye'nin ülke kodu
ISO 3166 nolu standardına göre ''TR'' olarak belirlendi.
IBAN'da ülke kodundan sonra gelecek ve iki basamaklı sayısal karakter
IBAN kontrol basamaklı olacak. Daha sonra gelen ve basamaklı sayısal
karakter olacak olan banka kodları Merkez Bankası tarafından tespit
edilecek ve duyurulacak.
Banka kodundan sonra gelecek olan tek basamaklı rezerv alan bölümü tüm
hesap numaraları için sıfır olacak. Daha sonra gelecek olan 16 haneli
hesap numarası için standart bir format yok. Ancak hesap numarası
olarak tespit edilen 16 hanenin sağa dayalı olarak yazılması ve varsa
sol tarafındaki boşluklar sıfır ile doldurulması zorunlu olacak.
Avrupa Ekonomik Alanında yer alan ülkelerdeki hesaba yapılan para
transferlerinde alıcıya ait IBAN’ın doğrulanması ve kullanılması
zorunlu olacak.
Ancak, bankalar ile yurt dışında sınır ötesi ödemeleri gerçekleştiren
kuruluşlar arasında kendi nam ve hesaplarına gerçekleştirilen işlemler
ile talep edilmesine rağmen müşteri tarafından alıcıya ait IBAN’ın
bildirilmeyeceğine ilişkin müşterinin yazılı beyanının alındığı
işlemlerde bu zorunluluk aranmayacak.
Bankalara gelen ve alıcı hesap numarası IBAN olarak belirtilen para
transferlerinde IBAN’ın doğrulanması zorunlu olacak. Bankalarca müşteri
hesabından yapılan para transferlerinde göndericiye ait IBAN’ın
kullanılması zorunlu.
EFT Sistemi aracılığı ile hesaba yapılan para transferlerinde, talep
edilmesine rağmen müşteri tarafından alıcıya ait IBAN’ın
bildirilmeyeceğine ilişkin müşterinin yazılı beyanının alındığı
işlemler hariç olmak üzere, alıcıya ait IBAN’ın doğrulanması ve
kullanılması zorunlu olacak.
HER BİR HESAP İÇİN IBAN GEREKLİ Mİ?
Türkiye’de faaliyet gösteren bankalar tarafından müşterilerinin para
transferine konu her bir hesabı için ürettiği IBAN'ını almak üzere
mudiler, hesabının bulunduğu bankaya başvuracak.
IBAN’ını alan müşteri kendisine yapılacak para transferlerinde
kullanılmak üzere hesap numarası olarak IBAN’ını göndericiye
bildirecek. Para transferi yapacak olan müşteriler, transferi
gerçekleştirmeden önce alıcının IBAN’ını bankalarına bildirecek.
Alıcının IBAN'ının bilinmediği durumlarda ise bankalarına işlem bazında
yazılı beyan vermek suretiyle transferi gerçekleştirebilecek.
Bir başka ülkeye ya da bankaya para transferi yapmak isteyen bir
müşteri, alıcının IBAN'ını gönderici bankaya verdiğinde, transfer
yapılmadan önce alıcının IBAN'ı gönderici banka tarafından kontrol
edilecek. IBAN yanlış ise para karşı bankaya gönderilmeyecek ve yanlış
işlem engellenecek.
1 Ocak 2009'dan itibaren Avrupa Ekonomik Alanı'nda yer alan Avrupa
Birliği üyesi ülkeler ile İzlanda, Linchestain ve Norveç'e para
gönderirken IBAN kullanmak zorunlu olacak. Yeni yıldan itibaren
IBAN'sız yurt içi ve yurt dışına para transferi yapılamayacağından,
eski hesap numaralarının tamamı IBAN'a dönüşecek, dolayısıyla bankanın
bir şubesinden diğer şubesine para transferi yapılırken IBAN kullanmak
gerekecek.
KREDİ KARTI, ELEKTRİK, SU ÖDEMELERİNDE IBAN VAR MI?
Kredi kartı hesaplarına IBAN verilmediğinden, kredi kartı numarasına
yapılan transferlerde IBAN kullanılmayacak. Yatırım hesabı para
hareketine konu ise bu hesap için IBAN üretmek gerekecek.
EFT ile havale yaparken alıcının hesap numarasının bulunduğu durumda
para göndermek istendiğinde alıcının IBAN'ı kullanılması zorunlu olacak.
İsme (alıcının hesap numarasının bulunmadığı durumda) para göndermek
istendiğinde herhangi bir hesap numarasına ihtiyaç duyulmadığından IBAN
kullanılmayacak. Para transferi yapmak istenilen kişinin IBAN'ı
öğrenilemiyorsa, transferi gerçekleştirmeden önce alıcının IBAN'ını
bilmediğinize ilişkin yazılı beyan verilmesi gerekecek.
Bu arada, elektrik, su, doğalgaz gibi aylık giderlerin banka aracılığı ile ödenmesinde ise IBAN numaraları aranmayacak.
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]