Yakınmasız, hiçbir sorunu olmadan menopoza girenler olduğu gibi,
menopoza büyük bir sorunlar yumağı ile girenler de vardır. Büyük
çoğunluk bu iki uç noktanın ortasında yer almaktadır.
Menopoz tedavisi yapılmalı mıdır?
Bu tartışmalar hala sürmekte olup birkaç sene önce kabul edilenler bugün
reddedilebilmektedir. Temel olarak kişisel farklılıklar nedeniyle
kadınların menopozda karşılaştıkları problemler ile buna tepkileri büyük
farklılıklar göstermektedir. Yakınmasız, hiçbir sorunu olmadan menopoza
girenler olduğu gibi, menopoza büyük bir sorunlar yumağı ile girenler
de vardır. Büyük çoğunluk bu iki uç noktanın ortasında yer almaktadır.
Başlıca menopoz yakınmaları olan;
* Ateş basma , terleme ,yüzde kızarıklık gibi vasomotor değişiklikler
* Kadınlık organlarında çekilmeye(atrofi) ile kuruluğa bağlı mesane ile
cinsel ilişki sorunları
* Ruhsal çöküntü (depresyon), uykusuzluk,sinirlilik
* Kemik ile eklem ağrıları
* Zihinsel işlevlerde bozulma
Kadınların ancak bir kısmı doktora başvurmaktadır. Bütün bu
yakınmalardan, ana olarak yumurtalıkta yapılan estrojen hormonunun,
artık yapılamaması sorumludur.
Kadın vücüdunda estrojen hormonu azalınca;
* Kalp-damar sistemi
* İskelet sistemi ile kemikler
* Beyin
* Kadınlık organları üzerindeki uyarıcı ile koruyucu etki ortadan
kalkmaktadır.
Böylece ortaya;
* Osteoporoz(Kemik erimesi)
* Kalp-damar hastalıkları
* Kadınlık organlarında çekilme ile işlev bozuklukları (atrofi)
* Ateş basma, çarpıntı , terleme
* Ruhsal bozukluklar ile Alzheimer hastalığı (bunama) çıkabilmektedir.
Bundan birkaç sene öncesine kadar tüm hastalara kalp hastalıkları, kemik
erimesi, kadınlık organlarında atrofi ile Alzheimer hastalığının
önlenmesi için dışarıdan estrojen hormonu verilmesi önerilirken son
zamanlarda bu kavram hızla değişmiştir. Bugün artık tüm dünyada geniş
çalışmaların sonucuna göre (WHI,One Million Women ) ,menopozda hormon
yerine koyma tedavileri (Hormon Replacement Therapy: HRT)
* Kalp-damar hastalıklarını önlememekte, hatta daha da olumsuz
etkileyebilmektedir
* Menopozda hormon kullanan kadınlarda meme kanseri kullanmayanlardan
daha çok görülmektedir.
Ancak yine bu çalışma sonuçlarına göre;
* Ateş basma ,çarpıntı ile terleme gibi vasomotor belirtilerin en iyi
çözümü kadınlık hormonları ise de , sadece bu nedenle kullanılmamaları
önerilmektedir.
* Osteoporozdan (kemik erimesi) en etkin korunma yöntemi hormon
kullanımıdır. Ancak alternatif ilaçlar da vardır.(SERM�ler , bifosfonat
grubu ilaçlar,kalsitonin vb)
Böylece birden menapozun bir kader , her kadının çekmesi gereken bir
çile gibi görüldüğü eskilere doğru bir gidiş var gibi algılansa da
yapılan çalışmalarda kullanılan hormon dozları yüksek , hasta seçimi
kriterleri farklıdır.
Bugün için en son kararlar ;
* Tedavinin kişiselleştirilmesi (her kadına ihtiyacı olan yaklaşım)
* Veriecekse en az dozda ile sürekli hormon tedavisi verilmesi
* Kalp hastalıklarından koruma veya tedavi amacıyla hormon verilmemesi
* Meme kanseri riski 4 yıldan sonra arttığından uzun süreli yerine koyma
tedavisi için hasta ile konuşup risklerin anlatılmasından sonra
kendisinin karar vermesinin sağlanması
* Kadınların hemen tedavilerini bırakarak başka çözümler aramasının
önlenmesi, tedavilerine devam ederlerse muhtemel kazanç ile kayıplarının
iyi anlatılması
* Yeni ilaç ile tedavi seçeneklerinin hastaya anlatılması şeklindedir.
Bu sonuçlardan sonra, iyi seçilmiş hasta gruplarında, şikayetlerin yoğun
olduğu ilk 5 sene içerisinde en düşük dozda hormon yerine koyma
tedavisi, sonraki 5 sene kemik erimesine yönelik olarak SERM�ler , daha
sonra bifosfanatlar ile 70 �li yaşlarda kalsitonin kullanımı gibi
protokoller ortaya atılmıştır.
Kısaca yine doktorunuza danışarak en az kaygıyla menopoz yakınmalarından
kurtulmanız mümkündür. Hiçbir yakınmanız yoksa kalsiyum desteği,
D-vitamini, egzersiz ile güneş banyosu ile de sorunsuz veya en az
sorunla menapozu karşılayabilirsiniz. Bitkisel estrojenler (fito
estrojenler) bugün yoğun olarak tartışılmaktadır. Soya fasulyesi ile
yağında bolca bulunan bu maddeler ilaç olarak da üretilmiş ile piyasaya
sürülmüştür. Ancak her nekadar bitkisel kökenli olsalar da bu maddelerin
ilaç olduğu unutulmamalıdır. Menopozdaki pap-test,
ultrasonografi,mammografi ile kan tetkikleri ile yapılan kontroller ise
hormon veya ilaç kullanılsın veya kullanılmasın yapılmaya devam
edilmelidir.
Bugün