Rızkın Mahiyeti

Rızkın mahiyeti
Sual: Rızk nedir? İnsanın yediği şeyler mi, yemedikleri de dahil
midir? İnsanın rızkı zamanla artıp çoğalır mı? Çalışmadan da rızk
gelir mi?
CEVAP
Rızkın birkaç anlamı var:
1- Rızk denince yiyecek içecek şey anlaşılır. Çoğulu da
erzaktır, rızıklar demektir. İnsanlar rızk denince bunu anlarlar.

2- Rızk, sadece yiyip içilen ve kullanılanlardır. Yiyip içilmeyen
ve kullanmayan rızk sayılmaz. Fazla kazanç, malı arttırır; ama, rızkı
arttırmaz. Rızk, mukadderdir. İki hadis-i şerif meali:
(Hiç kimse rızkını bitirmeden ölmez.) [Hâkim]

(Hiç kimse, nasibinden fazla rızka kavuşamaz. Rızkına kavuşup
yemedikçe de ölmez. İstemese de rızkı kendisine verilir.) [Hakim]

3- İnsana faydası olan maddi ve manevi her şey rızktır. Bir âyet-i
kerime meali:
(Dünya hayatında onların geçimliklerini [maddi, manevi bütün
rızklarını] aralarında biz taksim ettik.) [Zuhruf 32]

İnsanlar, İslamiyet'i terk ettikleri için, yani Allahü teâlânın
emirlerine ve yasaklarına uymadıkları için ve İslam dininin gösterdiği
rahat ve huzur yolundan ayrıldıkları için, dünyada bereket kalmadığı
gibi maddi ve manevi rızklar da azaldı. Bir âyet-i kerime meali:
(Beni unutursanız [maddi ve manevi] rızklarınızı kısarım.) [Taha
124]

Bunun için, iman rızkı, ilim rızkı, kalbin rızkı, mal rızkı, rütbe
rızkı, evlat rızkı, sıhhat rızkı, gıda rızkı, insanlık ve merhamet
rızkı ve daha nice rızklar azaldı. Bu rızkların hepsi dünya
yaratılmadan önce, ezelde taksim edilmiştir. Kalbin rızkı dini ilimdir.
Namaz manevi bir rızktır.

İnsanların ve hayvanların ecelleri ve nefeslerinin sayısı belli olduğu
gibi, her insanın bedeninin ve ruhunun rızkları da bellidir. Rızk hiç
değişmez, azalıp çoğalmaz. Kimse kimsenin rızkını yiyemez. Kimse kendi
rızkını yemeden, bitirmeden ölmez. Rızk, maaşa, mala, çalışmaya bağlı
değildir. Ama yine rızk için çalışmak dinimizin emridir.

İnsanlar beşe ayrılır
İnsanlar rızkı kazanmada inanç yönünden beşe ayrılır:
1- Rızkın yalnız çalışmaktan geldiğine inanır. (Kâfirler)
2- Rızkın hem Allah’tan, hem de çalışmaktan geldiğini sanır. (Müşrikler)
3- Rızkın Allah’tan geldiğini bilir; ama rızkı verir mi vermez mi
endişe içindedir. (Münafıklar)
4- Rızkın Allahü teâlâdan geldiğine inanır ama, çalışırken
Allah’a asi olur. (Fasıklar)
5- Rızkın Allah’tan geldiğine ve çalışmanın, sebebe yapışmak
olduğuna inanır. Çalışırken, Allahü teâlâya asi olmaz, haram işlemez. (Salih
müminler)

Hak teâlâ buyurdu ki:
(Ya Musa, bir kimse kendine verdiğim nimeti benden bilip kendinden
bilmezse, nimetlerimin şükrünü eda etmiş olur. Eğer rızkını kendi
çalışması ile bilip, benden bilmez ise, nimetin şükrünü eda etmemiş
olur.)

Allah rızka kefildir
Sual: Allah rızka kefil midir? Kefilse niye rızık için çalışılıyor?
CEVAP
Allahü teâlâ, herkesin rızkına kefildir. Bir âyet-i kerime meali
şöyledir:
(Allahü teâlânın rızık vermediği, bir canlı yoktur.) [Hud 6]
Bir hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Rızık için üzülme! Takdir edilen [ezelde ayrılmış olan]
rızık seni bulur.) [İsfehani]
Bir hadis-i kudsi de şöyledir:
Halaktüke li-nefsi, fela tel’ab,
Ve tekeffeltü, bi rızkıke fela tet’ab.

Manası: Seni kendim için yarattım, başka şeyle oyalanma! Kefil
olduğum rızık için endişelenme!

Allahü teâlâ rızka kefil; ama çalışmayı da emretmiştir. Çalışmak rızkın
gelmesine sebeptir. Çalışmadan rızık beklemek Allahü teâlânın emrine
aykırıdır.

Yer altı zenginlikleri
Sual: İmam-ı Beyhekî’nin bildirdiği bir hadis-i şerifte, (Rızkı,
yerin derinliklerinde arayın) buyuruluyor. Bu hadis-i şerif,
acabamaden aramayı mı bildiriyor?
CEVAP
Bilmiyoruz, maden olabilir, petrol veya doğal gaz olabilir.
Ziraatta toprağın iyi işlenmesi olabilir. Hepsi birden de olabilir.
Bilmediğimiz başka bir şey de olabilir. Kesin olarak şudur denilemez.

Bir Teşekkür Yeter Gönül Dostları...