8.CUMHURBAŞKANI
GÖREV SÜRESi
9 KASIM 1989
17 NİSAN 1993
1927
yılında Malatya'da doğdu. 1950 yılında İstanbul Teknik
Üniversitesi'nden Elektrik Mühendisi olarak mezun oldu. 1952 yılında
A.B.D'ne giderek ekonomi tahsili gördü. Türkiye'ye döndükten sonra
Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdür Yardımcısı oldu ve Türkiye'nin
elektrifikasyonu ile ilgili projelerde çalıştı.
1961-62 yılları
arasında askerlik hizmetini Milli Savunma Bakanlığı Bilimsel Danışma
Kurulu üyesi olarak ifa etti ve Devlet Planlama Teşkilatı'nın
kurulmasına katkıda bulundu. Bu sırada, Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde
ders de verdi.
Bir süre Başbakanlık Teknik Uzmanlar Kurulu Üyesi
olarak çalıştı ve 1967-71 yılları arasında da Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığı görevini yürüttü. Ekonomik Koordinasyon Kurulu, Para ve
Kredi Kurulu, RCD Koordinasyon Kurulu ve AET Koordinasyon Kurulu
başkanlıklarında bulundu.
1971-1973 tarihleri arasında Dünya
Bankası'nda danışman olarak çalıştı. Türkiye'ye döndükten sonra çeşitli
sınai kuruluşlarda çalıştı ve 1979 yılı sonlarına doğru Başbakanlık
Müsteşarı olarak atandı. Aynı dönemde Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığı görevini de vekaleten yürüttü.
12 Eylül 1980
müdahalesinden sonra kurulan hükûmete ekonomik işlerden sorumlu Başbakan
Yardımcısı olarak atandı. 1982 yılında bu görevinden istifa etti. 1983
yılında Anavatan Partisi'ni kurdu ve aynı yıl yapılan genel seçimlerde
partisinin başarılı olması üzerine hükûmeti kurmakla görevlendirildi ve
böylece Türkiye'nin 19. Başbakanı oldu. 1987 yılında yapılan seçimler
sonrasında tekrar hükûmet kurdu ve başbakan olarak görev yaptı.
31
Ekim 1989'da TBMM tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. Cumhurbaşkanı
olarak seçildi ve 9 Kasım 1989 tarihinde bu görevine başladı.
17
Nisan 1993 tarihinde geçirdiği bir rahatsızlık sebebiyle görevi
sırasında vefat etti.
HAKKINDA YAZILANLAR
1983-1993
Fatih
Emin
Risale Yayınları
Özal Hikayesi
Hasan Cemal
Doğan
Yayıcılık
“Kimdir ? İnsan olarak, siyaset adamı olarak... Kişiliği
nasıl oluşmuştur? Ya beslendiği kültürel ortam? Bu dünyaya ve öbür
dünyaya bakışı... Kendisinde, ailesinde, partisinde yaşayageldiği
Doğu-Batı ikilemi nedir? Vefalı bir insan mı? Kindar mı? İnatçı mı?
Politikadaki güvenilirliği ve inandırıcılığı... Özal ve ABD... Özal ve
asker... Özal ve hanedan... Ekonomide ve demokraside modeli... 12
Eylül'ün siyasal ortamında geçerli "haksız rekabet"le 1983'te iktidara
tırmanışı... 1989'daki inişi... Bu süreci çok yakından izledi Hasan
Cemal. Altı yılda yükseliş ve düşüş: tarihsel süreç içinde, ancak bir an
sayılabilir bu. Hasan Cemal bu anı fotoğrafladı ve ortaya Özal Hikayesi
çıktı. Özgün bir yapıttır Özal Hikayesi; eksiğiyle fazlasıyla Özal'ın
kendisidir. Çekilen fotoğraf, tarihi yakalamaya dönük bir çaba
sayılabilir. Tarihi yaşarken yakalamak... Evet, belki de olanaksız. Ama
bir gazeteci vazgeçemez bundan. Akıp giden zamanın gelecekteki öyküsünü
bugünden ele geçirmeye çalışır. Çünkü her şeyden önce çağının tanığı
olmak ister. Onun için sürekli kıpır kıpırdır gazeteci. Suyun yüzüne
vuranla yetinmez. Sahnenin arkasındakini sergilemeye çalışır çoğu kez.
da sahnede yıllarca kaldı... İşte böyle bir çabanın ürünüdür Özal
Hikayesi...”
Özal'ın Misyonu
Meşhurların Hatıraları ve
Değerlendirmeleriyle
Osman Özsoy
Türdav Yayınları
“Siyasetçilerimiz
Özal'ın vizyonuna sahip olma yarışında. Partilerimiz, Özal'ın misyonunu
en iyi biz temsil ediyoruz iddiasında. Vefatının üzerinden yıllar
geçmesine rağmen, sağlığında olduğu kadar ölümünden sonra da ülke
gündemini meşgul eden isimlerin başında geliyor . ... Ve Özal
tartışılıyor. Yaşadığı dönemde vizyonu, ölümünden sonra misyonu
tartışılan "ı anlatan kapsamlı bir eserle karşı karşıyasınız. Eserin,
Özal'ın vizyonuna sahip olmak isteyenlerle, misyonunu temsil etmek
isteyenlere faydalı olacağı kanaatindeyiz. Şimdi söz, okuyucunun...”
'ın
Anıları
Mehmet Barlas
Birey Yayıncılık / Yakın Tarih - Anı Dizisi
Elinizdeki
kitapta, ülkemizin en yetkin gazetecilerinden Mehmet Barlas'ın
Cumhuriyet döneminin en çok tartışılan, en vizyoner liderlerinden
rahmetli 'la hayatının son yıllarında gerçekleştirdiği röportajlar yer
alıyor. Kitapta Özal, ülkemizin dünü, bugünü ve geleceğine ilişkin hala
geçerliliğini ve önemini koruyan görüşler dile getiriyor. Yayınevimiz,
ülkemizin
ve dünyanın devasa sorunlarla, açmazlarla ve belirsizliklerle karşı
karşıya kaldığı bir zaman diliminde Özal'ın Anıları'nı yayımlayarak
siyaset ve ekonomi dünyamıza anlamlı bir katkıda bulunuyor. Barlas'ın
kitabı, yabancı kaynaklarda Özal hakkında en fazla referans olarak
başvurulan kitaplardan biri.
Özal'lı Yıllar
1983-1987
Yavuz
Donat
Bilgi Yayınevi / Yavuz Donat'ın Vitrininden Dizisi
"Özal'lı
Yıllar", Yavuz Donat'ın Vitrin'inden dizisinin son kitabı. Donat,
"Sandıktan İhtilale", "Buyruklu Demokrasi" ve "Özal'lı Yıllar" adlı bu
üç kitapla, 1977'den, 1987 Eylülü başına değin ülkemizin siyasal
görüntüsünü , yine 1987 notlarıyla renklendirerek çiziyor.
-Rauf
Tamer (Tercüman, 5.4. 1987)-