Baş Ağrısına Dikkat Edin!

Baş Ağrılarının Genel Tanımları Nasıldır?
Kaç Çeşit Baş Ağrısı Vardır?
Gerilim Tipi Baş Ağrısı: Boyun, yüz ve saçlı derideki
kasların kasılması sonucu oluşur. Kasların kasılmasına neden olan nedir,
tam olarak bilinemiyor. Genellikle enseden başlar ve alına doğru
yayılma gösterir. Bulantı, kusma, sesten ve ışıktan rahatsız olma
genellikle yoktur. (Bunlar daha ziyade migren türü baş ağrılarında
görülür). 20 yaş üzerinde sık görülür. Kadınlarda erkeklere oranla bariz
bir şekilde sık görülür. Stres, gerginlik, depresyon, kötü
duruş-oturuş, boyun eklemleri kökenli sorunlar, çene eklemi hastalıkları
sebep olabileceği gibi beyindeki bazı biyokimyasal değişiklikler de bu
ağrıya zemin hazırlar. Aşırı kahve tüketimi, diş sıkma, gıcırdatma,
uyku apne sendromu, uykusuzluk ya da depresyona bağlı olarak da baş
ağrısı başlayabilir. Tedavisinde psikotedavi yararlı olur.Ağrı
kesiciler ve antidepresan ilaçlar kullanılır.

Küme (Cluster) Tipi Baş Ağrısı: Bazı özellikleri ile migrene benzer.
Ancak farklı yönleri vardır.Ağrı daha kısa sürer. Şiddetli, göz
etrafında lokalize, rahatsız edici,can sıkıcı durum veya zonklayıcı ağrı
olarak ifade edilir. Süresi 15-90 dakika kadardır.Bir veya iki ayda
bir demetler halinde tekrarlar. Ataklar arasındaki süreler değişkendir.
Ağrı sırasında gözde yanma, kızarıklık sulanma olur.Burundan akıntı
olabilir. Ağrılar daha çok periyodlar halinde gelir. Kriz dönemi birkaç
hafta sürer sonra geçer. Bir süre sonra yine tekrarlar. Genellikle aynı
mevsimlerde tekrarlama eğilimi gösterir. Tedavisinde kullanılan birçok
ilaç vardır.

Damarsal Kökenli Baş Ağrıları: Şiddetli başağrısına yol açar. Ancak
bu hastalıklarda da başağrısı ile birlikte olan başka belirtler olduğu
gibi muayenede de bazı bulgular saptanır. Özellikle akut şiddetli
başağrısı olarak bilinen kişinin hayatında ilk kez olan veya kişi
tarafından hayatımın en kötü başağrısı olarak tanımlanan ve bir kaç saat
veya 1-2 günden beri mevcut olan şiddetli ağrılar önemli olabilir.
Tansiyonun ani ve çok yükselmesi başağrısına sebep olablilir. Özellikle
küçük tansiyonun belli bir seviyenin üstüne aniden çıkması başağrısına
yol açabilir. Böyle durumlarda mutlaka doktora başvurmak uygun olur,

Bazı ilaçların Kullanılması ile Oluşan Baş Ağrıları ; Şiddet,
yerleşim ve karakter açısından çeşitlilikler gösteren ağrı kesicilere
bağlı kronik baş ağrısı, fiziksel aktivite ile artma eğilimindedir ve
zaman zaman gerilim tipi baş ağrısını veya migreni taklit edebilir.
Hastalar sıklıkla uyku bozukluklarından yakınır. Erken saatte baş ağrısı
ile uyandıklarını ve ağrı kesiciye başvurduklarını belirtirler. Ağrı
kesicilere karşı gelişen tolerans, alınan ilaç dozunda ve alım
sıklığında artışa neden olur.Ağrının şiddetinin artacağı korkusu,
hastayı genellikle henüz hafifken ağrı kesici almaya yöneltir.
Beyindeki Rahatsızlıklardan Kaynaklı Baş Ağrıları: Aniden başlayan çok
şiddetli ilaca cevap vermeyen ağrılardır. Genellikle sara nöbetleri veya
vücudun bir yarısında hissizlik, güçsüzlük gibi belirtiler de eşlik
eder.

Görme Sorunlarıyla İlgili Baş Ağrıları: Çoğunlukla astigmat,
hipermetrop, miyop olan kişilerin kendilerine bu hastalıkları
konduramadıkları için gözlük kullanmamalarından ileri gelir. Ayrıca
alınan bir gözlüğü 3-4 sene boyunca değiştirmeden kullanmak, değişmiş
olan göz numarasını artık düzeltemeyeceği için şakaklarınıza vuran ağrı
nedeni olabilir. Nadiren akut glokom krizi adını verdiğimiz ani göz içi
basıncı yükselmelerinde bulanık görme, mide bulantısı ile beraber
şiddetli göz ve baş ağrısı görülebilir.
Göz ağrıları ile en sık karışanlar sinüzit ağrılarıdır. Genelde göz
yuvasının üstünde bulunan frontal sinüs ile göz yuvasının tam altında
bulunan maksiller sinüs iltihaplarında ortaya çıkan ağrının odağı her
iki sinüsün tam ortasında bulunan ve hiç kabahati olmayan göz sanılır.

Sinüzit Kaynaklı Baş Ağrıları: Sinüzit Soğuk algınlığı sırasında
veya burun örtüsü şiştiği ve burnun aktığı zamanda veya burun sümükle
dolu olduğunda yüzde, yanaklarda, alında veya göz çevresinde ortaya
çıkan baş ağrısı türüdür. Sinüs enfeksiyonu buna neden olur.
Bir başka tür sinüs baş ağrısı ise uçak inmek üzere alçaldığı zaman
ortaya çıkar. Bu özellikle soğuk algınlığınız veya aktif allerjiniz
varsa belirgin olur (buna "Vakum Baş Ağrısı" denilir). Maalesef sinüs
baş ağrısıyla karıştırılabilecek birçok başka neden vardır. Örnek olarak
migren ve diğer damar kaynaklı baş ağrıları veya gerginlik baş ağrısı
hem alın ve göz çevresinde ağrı oluşturması hem de burun akıntısına da
neden olabilmelerinden dolayı sinüzit ile karıştırabilirler.
Kranial-sinir nevraljileri; bıçak gibi saplanan yüz ağrısı olarak
tanımlanır. Saniyelerden saatlere kadar sürebilir.Yaşam boyu tekrarlar.
Baş ağrısı ne zaman tehlikelidir ?

Ağrının ani başlaması ve dakikalar içinde en şiddetli hale gelmesinin
bir beyin kanamasını düşündürebileceğine dikkat çekiliyor, günler
haftalar öncesi başlayan ve giderek şiddetlenen, dayanılmaz hale gelen
ağrılarda da beyin tümörü gibi kafa içi basınıcını arttıran
hastalıkların akla getirilmesi gerekir. Ağrıya bilinç bulanıklığı, genel
durum bozukluğu ya da yüksek ateşin eşlik etmesi akla yine organik
sebepleri akla getirir. Bu durumda hemen bir hekime başvurmak gerekir.

Baş ağrısı yakınması ile başvuran hastaya çok temel bazı sorular
sorularak hastanın ilk etapta hangi bölüm tarafından muayene edileceğine
karar verilip, karar verilemeyen olgularda da uzman hekimlere
danışılması tavsiye edilir.

Nöroloji, kulak burun boğaz ve göz hastalıklarının dışında diğer
uzmanlık dallarından da teşhis ve tedavide destek alınınabilir.
Psikiyatri uzmanları baş ağrısına neden olabilecek hastalıkları
değerlendirip, özel testlerle hastanın kişilik özelliklerini
belirleyerek, hastanın rahatlatılmasını sağlayacak teknikleri
öğretirler. Diş hekimliği ve çene cerrahisi uzmanları ağrıya neden
olabilecek ağız ve çenedeki hastalıkları araştırırlar. Beyin cerrahisi
ise sekonder baş ağrılarıyla ilgilenir. Ağrı uzmanları tedaviye dirençli
ağrılarda sinir blokajı adı verilen yöntemleri kullanır. Fizik tedavi
uzmanları ise yarar görebilecek hastalara fizik tedavi uygular.
Ağrı kesiciler, baş ağrısını giderir ancak ağrının nedenini ortadan
kaldırmaz!

Baş ağrısı hekime danışılmadan en fazla ilaç kullanılan şikayetlerin
başında geliyor. Genellikle başı ağrıyan kişiler yakın çevrelerindeki
kişilerin önerdiği ilaçları kullanıyorlar. Oysa bunun birçok önemli
sakıncası var. Başağrısı nedeniyle sık ağrı kesici kullanımı bir müddet
sonra ağrı kesicilere bağlı bir başağrısının gelişmesine yol açar. Bu
da var olan başağrısının tedavisini daha da güçleştirir. Ayrıca yoğun
ağrı kesici kullanımına bağlı başka rahatsızlıklar ortaya çıkar.
Baş ağrısının en az üç yüz tipi ve sebebi olduğu söylenir. Ancak
şiddetli baş ağrısında hemen herkesin aklına ilk gelen hastalık
migrendir!
Migren hastalarının yarıya yakınında baş ağrısına görmede bozukluklar,
yüzde uyuşma, konuşma zorlukları gibi belirtiler de eşlik eder. Yine
birçok migren atağından önce depresif ruh hali, ani duygusal oynamalar,
susamışlık hissi, sık idrar çıkma, esneme gibi belirtiler izlenir. Baş
ağrısı sonlandıktan sonra da ışığa ve sese hassasiyet, yorgunluk,
dikkat kaybı gibi şikâyetler devam edebilir.
Migren hastalarında depresyon tablosu migreni olmayanlara göre iki kat
daha fazla izlenir. Panik bozukluğu, kaygı bozuklukları, bipolar
afektif bozukluk gibi diğer duygudurum bozuklukları da migren
hastalarında artmıştır. Bunun sebebi olarak psikiyatrik hastalıklarla
migrenin beyinde bazı ortak bozukluklar göstermesi düşünülmektedir.
Depresyon hastaları kronik migren gelişimi için risk altındadır. Diğer
taraftan da migren hastasında eşlik eden depresyon bulunması her iki
durumun da tedaviye cevabını güçleştirir.
Baş Ağrısı, Migren Sorunları Beyini Nasıl Etkiliyor?
Bazı migren tiplerinde ailesel geçiş bulunur, buna ailesel hemiplejik
migren adı verilir. Ancak birçok migren tipinde tıpkı şeker hastalığı,
astım gibi yatkınlık yaratan genler bulunur. Bu genetik yatkınlık
sebebiyle beyinde, özellikle de beynin korteks adı verilen dış kısmında
fazla uyarılma hali yaşanır. Adet döngüsünün bazı evreleri, basınç
değişiklikleri, stres gibi tetikleyicilerle beyinde migren atağı ile
sonuçlanacak olaylar dizisi başlar. Bazı migren hastalarında damarları
çevreleyen endotel tabakasında da değişiklikler izlenir, bu hastalar
migren atağı döneminde kalp krizi ya da inme geçirmeye de yatkın hale
gelirler.
Baş Ağrısı Psikiyatrik Bir Nedene Bağlı Olarak Gelişebilir!

Psikiyatri’de Baş Ağrısı Nasıl Tanımlanır?

Baş ağrısı ve psikiyatrik hastalıklar sık birliktelik gösterirler. Ancak
aralarındaki ilişki tam anlaşılmış değildir. Eşlik eden psikiyatrik
bozukluk, kişilik özellikleri ve stres faktörleri baş Psikolojik
etkenlerle baş ağrısı tetiklenebilir, ağrının süresi uzayabilir ya da
şiddeti artabilir. Sebebi ne olursa olsun baş ağrısı kişi için bir stres
kaynağıdır. Fakat ağrının kişideki ifadesi ruh haline göre
farklılıklar gösterebilir.

Baş ağrısı psikiyatrik bozuklukların yansıması olarak da ortaya
çıkabilir.
Örneğin kimi zaman bilinçaltındaki çatışmaların beden ile ifadesi,
stresli duyguların açığa çıkması ağrı biçiminde izlenebilir. Depresyon
ve kaygı bozuklukları bedenselleştirilirse duygu belirtilerinden çok
çeşitli vücut ağrıları ortaya çıkabilir.
Depresyon, mani, şizofreni gibi duygu ve düşünce bozukluğu olanlarda
ağrının idraki ve yorumlanması farklı olabilir.
Örneğin depresif bir kişinin ağrıya tahammülü daha azalabilirken
şizofren bir kişide beyindeki nöroileti bozukluğu sebebiyle ağrıyı
algılama zorlaşabilir, düşünce bozuklukları sergileyen bir kişi baş
ağrısından yakınmak yerine beynine uzaylılar tarafından yerleştirilen
bir çipin verdiği rahatsızlıktan yakınabilir. Depresyon ve migren tipi
baş ağrıları ise karşılıklı ilişki içindedir. Depresyon şiddetlendikçe
baş ağrısı artabilir, migren sıklaştıkça depresyon belirtileri
ağırlaşabilir.

Eğer kişinin baş ağrısı uygulanan farklı tedavilere rağmen dinmiyorsa,
kişi sık sık hekim ve tedavi değiştiriyorsa, baş ağrısı ile aşırı uğraşı
var, günlük hayatını ağrılarına göre planlıyor, sohbetlerinin
vazgeçilmez konusu baş ağrısı oluyorsa, kendisinde ya da ailesinde
ruhsal rahatsızlık öyküsü varsa, eşlik eden duygu ve düşünce belirtileri
varsa baş ağrısının bir psikiyatrik hastalıkla ilgili olma ihtimali de
göz önünde bulundurulmalıdır.
Gerilim Tipi Başağrısı Çok Sık Rastlanmaktadır!
Gerilim Tipi Ağrılar Nasıl Tanımlanır?

Gerilim tipi baş ağrısı en sık karşılaşılan baş ağrısı türüdür. Migren
ağrısına göre daha düşük şiddetlidir ancak daha uzun sürer. Stres,
kaygı, depresyon, yorgunluk gibi etkenlerle baş boyun bölgesindeki
kaslarda kasılma olur ve bu da genellikle başın etrafında alından geçen
bir çember biçiminde sıkışmaya benzer ağrıya sebep olur. Gerilim tipi
baş ağrısı kadınlarda erkeklere göre daha sıktır ve herhangi bir yaşta
görülebilir. Sıklıkla 30 dakika ila bir hafta arası sürer ve
tekrarlayıcı bir ağrıdır. Başın her iki tarafında da hissedilir. Bazen
bulantı eşlik etse de kusma olmaz. Ağrı ile birlikte ışığa ya da sese
hassasiyet olabilir. Ancak hem ışığa hem de sese hasiyet varsa bu daha
çok migreni düşündürür. Genellikle bu ağrı rahatsız edicidir fakat
migrenin aksine kişinin normal günlük aktivitelerini sürdürmesine engel
olmaz. Gerilim tipi baş ağrıları genellikle altta yatan depresyon ve
kaygı bozukluğunun tedavisi, gevşeme, sıcak duş, dinlenme, egzersiz ve
masaj ile ortadan kalkar. Ancak kimi zaman aynı kişide hem gerilim tipi
baş ağrısı hem de migren bulunabilmektedir. Bu durumlarda ilaç tedavisi
başlanması uygun olacaktır.
Migren Ağrıları İhmal Edilmez!
Belli zamanlarda krizle gelen, tek taraflı baş ağrılarının nedeni
sıklıkla migrendir. Migren tıbbi bir hastalık olarak görülmelidir ve bu
sıkıntıdan kurtulmak için doktora danışmadan ilaç kullanılmamalıdır ve
düzenli kontrol altına girmek gerekir.


Hastane.com