M.Ö. Önemli Tarihler ve M.S. Önemli Tarihler

M.Ö. Önemli Tarihler

M.Ö.4241 Olayların kesin
olarak tarihlendiği ilk yıl. Bunu olanaklı kılan Mısır takvimi olmuştur
M.Ö.
2630 İmhotep, Mısır Firavunu Coser'e hekimbaşı olur.
M.Ö. 1000
Çinlilerin gökbilim alanında bildikleriyle ilgili ilk kayıtlar.
M.Ö.
700 Eski bir Hint tıp metni olan Ayurueda'nın ilk derlenişi.
MÖ. 600
Miletoslu Thales, doğada olup bitenler için ussal açıklamalar bulmaya
çalışır.
M.Ö. 551. Çinli filozof Konfüçyüs doğar
M.Ö. 500
Pythagoras, evrende sayıların ve uyumun gizemli önemini irdeler.
M.Ö.
450 Daha sonra büyük bir doktor olacak olan Hippokrates, Kos (İstanköy)
adasında doğar.
M.Ö. 399 Yunanlı filozofların en önemlilerinden
Sokrates'in ölümü.
M.Ö. 387 Filozof Platon, Atina'da Akademia'yı
kurar
M.Ö. 335 Aristoteles, doğa tarihiyle ve evrenin yapısıyla
ilgili önemli bilimsel kitaplar kaleme alır.
M.Ö. 287 Matematikçi ve
mucit Arkhimedes doğar.

M.S. Önemli Tarihler
150 Ptolemaios,
yıldızlarla gezegenlerin hareketleri hakkındaki Almagest'i yazar.
161
Yunanlı anatomici Galenos, daha sonra ünlü bir doktor olacağı Roma'ya
yerleşir.
600 Orta Amerika'da Maya uygarlığı gelişir
813 Bağdat'ta
gökbilim okulu kurulur
854 Arap simyacı Ebubekir Razi (Rhazes)
doğar.
965 Optik konusundaki çalışmalarıyla ünlü Arap fizikçi
İbnülheysem (Alhazen) doğar.
1253 Matematik ve bilim dersleri veren
Robert Grosseteste'in ölümü.
1264 Aquinolu Thomas, Hıristiyan
düşüncesini Aristoteles'in öğretisiyle uzlaştırır.
1267 Roger Bacon,
geleneksel Hıristiyan eğitimine karşı çıkar.
1452. Mucit ve sanatçı
Leonardo da Vinci doğar
1527 Paracelsus, Basel Üniversitesi'nde
profesör olur
1543
Copernicus, gezegenlerin Dünya'nın etrafında
değil, Güneş'in etrafında
döndüğünü ortaya atan kuramını yayımlar.
Andreas Vesalius, insan
anatomisiyle ilgili yeni bir elkitabı
çıkarır.
1551 Conrad von Gesner, hayvan krallığıyla ilgili dev
incelemesini yayımlamaya başlar.
1574 Tycho Brahe, gökyüzünü gözlemek
için Hven adasında bir gözlemevi kurar.
1596 Matematikçi ve filozof
Rene Descartes doğar
1610 Galileo Galilei, teleskop kullanarak
yaptığı gökbilimsel keşifleri konu alan Yıldızların Habercisi'ni
yayımlar.
1616 William Harvey, kan dolaşımı konusunda dersler verir
1618
Johannes Kepler, gezegenlerin Güneş'in çevresinde çizdikleri elips
biçimindeki yörüngeleri betimleyen yasaları yayımlar.
1627 Francis
Bacon'un, bilimin toplum içindeki önemli rolüyle ilgili etkili
düşünceler içeren Yeni Atlantis'inin yayımlanışı.
1632 Galileo, lki
Büyük Dünya Sistemi Hakkında Diyalog'u yayımlar.
1642 Galileo ölür.
Isaac Newton doğar
1644 Descartes'ın en önemli bilimsel çalışması
Felsefenin İlkeleri'nin yayımlanışı.
1661 Robert Boyle, Kuşkucu
Kimyager başlıklı kitabında, maddenin minik yuvarlardan oluştuğunu ileri
sürer.
1662 Londra'da Kraliyet Derneği kurulur
1665 Robert
Hooke'un, mikroskop yardımıyla çizilmiş ayrıntılı çizimler içeren
Micrographia'sının yayımlanışı.
1666 Paris'te, Academie Royale des
Science kurulur
1682 Edmond Halley, daha sonra kendi adıyla anılacak
bir kuyrukluyıldızın yörüngesini çizip betimler.
1687 Newton'un,
evrensel çekim yasalarını formülleştirdiği Principia başlıklı kitabının
yayımlanışı.
1703 Newton, Kraliyet Derneği'nin başkanlığına getirilir
ve 1727'de ölümüne dek bu görevde kalır.
1704
Newton, mercekler
ve ışık hakkındaki, Optik başlıklı kitabını yayımlar.
John Ray, 17
000 bitkiyi içeren sınıflandırmasını tamamlar
1705 Francis Hauksbee,
vakumlubir küreyi sürterek anlık, parlak elektrik ışıkları elde eder.
1729
Stephen Gray, elektriği büyük uzaklıklara iletir
1745 Elektrik
depolayan bir alet olan Leiden şişesinin bulunuşu.
1748 Georges de
Buffon, 36 cilt tutan, doğa tarihi incelemesini tamamlar.
1752
Benjamin Franklin, yıldırımın elektrikten kaynaklandığını gösterir.
1753
Carl Linnaeus, yeni, ikiterimli bitki sınıflandırma sistemini yayımlar.
1756
Joseph Black, kimyasal maddelerin ısıtılmasıyla elde edilebilen "sabit
hava"yı bulur.
1774 Joseph Priestley, bugün bizim oksijen olarak
bildiğimiz gazı ayrıştırır ve ona "flojistonlu hava" adını verir.
1775
Abraham
Werner, Freiberg'te bir madencilik okulu kurar ve yavaş yavaş,
yerbilimsel
değişmeyle ilgili "Neptün" kuramını geliştirir.
1779 Antoine
Lavoisier, "flojistonlu hava"nın varlığını kanıtlar ve ona yeni bir ad
vererek "oksijen" der.
1787 Caroline Herschel, gökbilime yaptığı
katkılardan dolayı sarayın takdirini kazanır.
1789
Lavoisier'nin,
33 elementi sıraladığı ve bu elementlerin adlandırılması
ile ilgili
modern sistemi sunduğu Kimyasal Adlandırma Yöntemi'nin
yayımlanışı.
1791
Luigi Galvani, kurbağalarla yaptığı elektrik deneylerinin sonuçlarını
yayımlar.
1795
James Hutton'ın kitabı Yer Kuramı, Kitab-ı
Mukaddes'te yaradılış
konusunda söylenenleri sorgular. Yerbilimsel
değişikliklerin, Kitab-ı
Mukaddes'te söylenenlerin tersine,
milyonlarca yılda meydana geldiğini
ileri sürer.
1796 Edward
Jenner, bir çocuğu çiçek hastalığına karşı aşılar. 1799 Alessandro
Volta, ilk elektrik bataryasını yapar
1808 John Dalton'un kitabı Yeni
Kiınya Felsefesi Sisteıni, atom kuramı hakkında önemli ve yeni fikirler
ortaya atar.
1809
Jean de Lamarck, canlı varlıklardaki değişmeyle
ilgili açıklamasını
yayımlar. Bu açıklamada, sonradan kazanılmış
özelliklerin kalıtsal
olarak aktarılabileceğini ileri sürer.
1820
Hans Oersted, elektrik akımının pusulanın iğnesi üzerinde manyetik etki
yarattığını gösterir.
1824 Justus von Liebig, Almanya'da, Gissen'de
kendi araştırma laboratuvarını kurar.
1831
Charles Lyell, Londra
King's College'da profesörlüğe atanır. Charles
Darwin, HMS Beagle ile
yolculuğuna başlar. Michael Faraday, hareketli
bir mıknatıstan
elektrik akımı elde eder.
1843 Ada Lovelace matematik çalışmasını
yayımlar.
1858 Alfred Wallace'ın doğal seçilim hakkındaki elyazmaları
Darwin'in eline ulaşır.
1859 Darwin, evrim kuramlarını içeren,
Türlerin Kökeai'ni yayımlar.
1867 Joseph Lister, antiseptikler
kullanılarak mikrop kapmaların azaltılabileceğini gösterir.
1868
Gregor Mendel, bezelye bitkileriyle yaptığı, modern genetik kuramının
temellerini oluşturan araştırmalarını bitirir.
1869 Dimitriy
Mendeleyev, Periyodik Çizelge'yi hazırlar.
1871 Darwin, evrim
konusundaki ikinci kitabı lnsanıa Türeyişi'ni yayımlar
1872 James
Maxwel, Faraday'ın elektrik kuramlarını sayıya dökmek için cebir
denklemleri kullanır.
1882 Robert Koch, kolera virüsünü bulur
1885
Louis Pasteur, bir dizi aşı yaparak, kuduz bir köpek tarafından
ısırılmış bir çocuğun yaşamını kurtarır.
1886 Heinrich Hertz, radyo
dalgalarının varlığını gözler önüne seren araştırmalarına başlar.
1888
Sophia Krukovsky, Prix Bordin'i kazanır
1895 Wilhelm Röntgen,
X-ışınlarını bulur.
1896 Antoine Becquerel, uranyumun radyoaktif
olduğunu bulur.
1900
1905 Albert Einstein, Özel Görelilik kuramı
da içinde olmak üzere, üç
bilimsel yazı yayımlar.Max Planck
"kuantumlanan enerji" fikrini ortaya
1910 Thomas Morgan'ın
sirkesinekleriyle yaptığı deneyler, Mendel'in kalıtımla ilgili
düşüncelerini doğrular.
1911
Marie Curie, radyoaktiflik konusunda
kendi başına yaptığı çalışmalardan
dolayı Nobel Ödülü alır; böylece
de bu ödülü iki kez alan ilk kişi
olur. Ernest Rutherford, atomun
merkezinde bir çekirdek olduğunu
gösterir.
1913 Niels Bohr,
hidrojen atomu için yeni bir model önerir
1915 Alfred Wegener, kıta
kayması kuramını yayımlar.
1919 Einstein, Genel Görelilik konusundaki
yazısını yayımlar.
1923 Edwin Hubble, bizimkinin ötesindeki
gökadaların varlığını kanıtlar.
1927 Georges Lemaître, evrenin
sürekli genişlediği düşüncesini ortaya atar.
1928 Bugün penisilin
dediğimiz bir oluşumun bakterileri öldürmesi Alexander Fleming'in
dikkatini çeker.
1929 Hubble, gökadaların birbirlerinden
uzaklaştığını gösterir. Bu da Büyük Patlama kuramına temel oluşturur.
1948
Hermann Bondi ve Thomas Gold evrenle ilgili Durağan Durum kuramını
ortaya atar.
1953 Francis Crick ile James Watson DNA molekülünün
yapısını keşfeder.
1963 Yerbilimsel deneyler Wegener'in düşüncelerini
doğrular ve levha tektoniği kuramı yerleşir.
1964 Robert Wilson ile
Arno Penzias uzayda radyo parazitleri saptarlar. Bunların, Büyük
Patlama'nın yankısı olduğu düşünülür.

Kaynak: Arkhimedes'ten
Einstein'a Bilim Adamları, Tubitak Popüler Bilim Kitapları