Teknik Analiz

Teknik Analiz

Teknik analiz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin edebilmek için[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
fiyat grafiklerinin yardımıyla piyasa hareketlerinin incelenmesidir.
Burada kullanılan "piyasa hareketi" ve "fiyat hareketi" sözcükleri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizci için gerekli olan iki önemli bilgi kaynağını (fiyat ve işlem hacmini) kapsar.

Teknik Analiz Felsefesi
Teknik analiz 3 ön kabule dayanır:

1. Piyasa her şeyi hesaba katar (değerlendirir).
   
2. Fiyatlar trendlerle hareket eder.
   
3. Geçmiş[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kendini tekrarlar.
   

Yukarıdaki ön kabulleri şimdi tek tek inceleyelim.

Piyasa Her Şeyi Hesaba Katar
"Piyasa her şeyi hesaba katar" ifadesi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizin köşe taşını oluşturur. Bu varsayım[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tamamen anlaşılmadıkça ve kabul edilmedikçe ileride yapılacak çıkarımlar fazla anlamlı gelmeyecektir.
Teknik analiz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hisse senedinin fiyatına etki yapabilecek her şeyin (temel veriler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] politik etkiler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] psikolojik durum vs.) hisse senedinin fiyatına yansıdığını kabul eder. Dolayısıyla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] fiyat hareketlerinin incelenmesi gerekli olan tek şeydir. Bu bir ön kabul gibi görünse de[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] eğer bu varsayımın anlamı üzerinde biraz düşünülürse kabul etmemek güç olur.
Bütün teknik analizciler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
arz ve talepteki değişikliklerin fiyat hareketlerine yansıdığını öne
sürerler. Eğer talep arzdan fazla olursa fiyatlar yükselir; eğer arz
talepten fazla olursa fiyatlar düşer. Teknik analizci bundan sonra[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu ifadeden yola çıkarak[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] "Eğer fiyatlar yükseliyorsa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] özel nedenler ne olursa olsun[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] talep mutlaka arzın üzerine çıkmıştır ve dolayısıyla da temel ekonomik veriler olumlu olmalıdır. Eğer fiyatlar düşüyprsa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] özel nedenler ne olursa olsun[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] arz mutlaka talebin üzerine çıkmıştır ve dolayısıyla da temel ekonomik veriler olumsuz olmalıdır." sonucuna ulaşır.
Böylece teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] dolaylı olarak temel verileri incelemiş olur. Teknik analizciler şunu kabul ederler: arz ve talep güçlerinin belirleyici etkisi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
hisse senedinin ekonomik temel verileri "boğa (yükselen)" ve "ayı
(düşen)" piyasalarını ortaya çıkarır. Piyasanın aşağı ya da yukarı
hareket etmesinin nedeni[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafiklerin kendileri değildir. Grafikler yalnızca[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasa psikolojisinin (düşüncesinin) "boğa piyasası" ya da "ayı piyasası" olduğunu yansıtırlar.
Bir kural olarak[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizciler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
fiyatların düşmesinin ya da yükselmesinin nedenleriyle ilgilenmezler.
Çoğu zaman fiyat trendlerinin çok erken aşamalarında ya da kritik dönüş
noktalarında[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hiç kimse piyasanın neden belli[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kesin bir yönde hareket ettiğini bilemez. Teknik yaklaşım iddialarında bir dönem[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] fazlasıyla indirgeyici görünebilir. Birinci varsayımın arkasındaki mantık[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] daha çok piyasa deneyimi kazanıldıkça daha anlaşılır hale gelir.
Dolayısıyla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] eğer piyasa fiyatını etkileyen her şey nihai olarak piyasa fiyatına yansıyorsa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gerekli olan tek şey[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasa fiyatının incelenmesidir. Teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] fiyat grafikleri ve teknik göstergelerin yardımıyla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
piyasanın muhtemelen hangi yöne gideceğini görmeye çalışır. Teknik
analizci piyasanın aşağıya ya da yukarıya doğru hareket etmesinin
nedenleri olduğunu bilir ancak geleceği tahmin edebilmek için o
nedenleri bilmesi gerektiğine inanmaz.

Fiyatlar Trendlerle Hareket Eder
Teknik yaklaşımda[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] trend kavramının çok önemli bir yeri vardır. Fiyat hareketlerini grafiğe dökmenin ana amacı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] trend yönünde işlem yapabilmek için[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] trendi erken safhalarında yakalayabilmektir. Böylece[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
teknik analizcilerin yaklaşımı "trend-takipçisi" bir yapıdadır. Bu da
demektir ki; teknik analizcinin amacı varolan trendi belirlemek ve
takip etmektir.
Devam eden bir trend[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yönünü tersine çevirmekten çok[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] aynı yönünü sürdürme eğilimindedir. Bu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gerçekte[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Newton'un hareket kanunlarının birincisinin bir adaptasyonudur. Bu
anlatım şöyle de söylenebilir: "devam eden bir trend sona erinceye
kadar varolan yönünü sürdürür". Trend takipçisi sistem[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] trendin dönüş sinyalleri alınana kadar varolan trend yönünde hareket eder.

Geçmiş Kendini Tekrarlar
Teknik analizin ve piyasa hareketinin insan psikolojisiyle yakın ilişkisi vardır. Örneğin[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bir yüzyıldan bu yana incelenen fiyat grafikleri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafikler üzerinde belli görüntülerin ortaya çıktığını gösterirler. Bu görüntüler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasanın "ayı" ya da "boğa" psikolojisini ortaya koyarlar. Bu modeller[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] geçmişte iyi sonuçlar verdikleri için[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gelecekte de iyi sonuçlar verecekleri kabul edilir. Bu modeller[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hiç değişmeme eğiliminde olan insan psikolojisine dayanır. Başka bir şekilde söylemek gerekirse[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] geleceğin anlaşılmasının anahtarı geçmişi incelemekle elde edilebilir ya da gelecek geçmişin yalnızca bir tekrarıdır.


Teknik Analiz

Teknik Analiz ve Temel Analiz
Teknik analiz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasa hareketinin incelenmesi üzerinde yoğunlaşırken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] temel analiz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
fiyatların aşağı ya da yukarı gitmesi ya da aynı kalmasına yol açan arz
ve talebin ekonomik gücünün incelenmesi üzerinde odaklaşır.
Temel analiz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bir hisse senedinin gerçek değerini belirleyebilmek için[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] o hisse senedinin fiyatını etkileyen bütün etkenleri inceler. "Gerçek değer" ile temel analizciler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bir hisse senedinin arz ve talep kanununa göre ortaya çıkan o günkü değerine işaret ederler. Eğer[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bir hisse senedinin gerçek değeri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] o andaki piyasa fiyatının altında ise o zaman hisse senedi gerçek değerinin üzerine çıkmış demektir ve satış yapılmalıdır. Eğer[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
bir hisse senedinin gerçek değeri o andaki piyasa fiyatının üzerinde
ise o zaman hisse senedi gerçek değerinin altına inmiş demektir ve alım
yapılmalıdır.
Teknik ve temel analiz yaklaşımlarının her ikisi de aynı sorunu
çözmeye; fiyatların gidecekleri muhtemel yönü belirlemeye çalışırlar.
Her iki yaklaşım da soruna değişik yönlerden yaklaşırlar. Temel analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasa hareketinin nedenlerini incelerken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasa hareketinin sonuçlarını inceler.
Teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
bilmesi gerekenlerin yalnızca sonuçlar olduğuna inanır ve bu sonuçları
ortaya çıkaran nedenleri bilmesinin gereksiz olduğuna inanır. Temel
analizci ise her zaman nedenleri bilmek zorundadır. Hisse senedi işlemi
yapanların tamamına yakını[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kendilerini ya teknik analizci ya da temel analizci sınıfına sokar. Gerçekte[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu sınıflandırma çok dürüst olarak yapılmış bir sınıflandırma değildir. Temel analiz yapanların büyük çoğunluğu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafik analizinin temel yararlarını uygulayabilme bilgisine sahiptir. Teknik analiz yapanların büyük çoğunluğu da[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] temel verilerden en azından haberdardır.
Sorun şudur ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafikler ve temel veriler genellikle birbirleriyle çelişir. Çoğu zaman[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] önemli piyasa hareketlerinin başlangıç dönemlerinde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] temel analizciler piyasanın ne yapmak istediğini açıklayamazlar. Her iki yaklaşımın en çok ayrılır göründüğü aşama da[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] trendin bu kritik dönemidir. Her iki yaklaşım[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] daha sonra genellikle belli bir noktada uzlaşır fakat işlem yapabilmek için çoğu zaman çok geç kalınmış olur.
Yukarıdaki farklılığın bir açıklaması şudur: Piyasa fiyatı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bilinen temel verilerin önünden yürüme eğilimindedir. Bunu bir başka şekilde şöyle söyleyebiliriz: Piyasa fiyatı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] temel verilerin ya da o günün sıradan düşüncesinin bir öncü göstergesi gibi rol oynar. Bilinen temel veriler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] çok önceden "piyasaya girmiş" ve primini çok önceden yapmış olduğu sırada[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasa şimdi bilinmeyen temel verilere doğru yol almaya başlar.
Geçmişte görülmüş olan çok önemli bazı "ayı" ve "boğa" piyasaları[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
temel verilerdeki çok küçük ya da hiç görülemeyen değişiklerle
başlamışlardı. O değişiklikler bilinir hale geldiği zaman da yeni trend
su altından epeyce yol almıştı.
Teknik analizci bir süre sonra[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafikleri okuyabilme yeteneği konusunda artan bir güven geliştirir. Teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasanın hareketinin "ortak düşünceyle uyuşmadığı durumlarda "uyumlu" olmayı öğrenir[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yavaş yavaş "azınlıkta" olmayı sevmeye başlar. Teknik analizci bilir ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasanın hareketinin nedenleri en sonunda "herkesin bildiği bilgi" haline gelecektir. İşte öyledir ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu ek bilgiyi beklemek niyetinde değildir.
Teknik analizin çıkarımları içinde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
teknik analizcilerin kendi yaklaşımlarını temel analizin yaklaşımına
neden üstün gördükleri anlaşılabilir. İki yaklaşımdan yalnızca birini
kullanmak şeklinde bir seçim olsa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] seçim mantıki olarak teknik analiz olmak zorundadır; çünkü[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tanımdan hareket edersek[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizin yaklaşımı temel analizi de kapsar.
Temel veriler piyasa fiyatına yansıyorsa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] temel verilerin ayrıca incelenmesi gereksiz hale gelir. Grafik okuma[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
temel analizin kestirme yolu olur. Bunun tersi ise doğru değildir.
Temel analiz fiyat hareketinin incelenmesini kapsamaz. Yalnızca teknik
yaklaşımı kullanarak işlem yapabilmek mümkündür. Piyasanın teknik yönü
konusunda bir düşünceye sahip olmadan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yalnızca temel verilere bakılarak işlem yapılabileceği ise çok kuşkuludur.

Analiz ve Zamanlama
Düşünce oluşturma sürecimiz içinde eğer konuyu analiz ve zamanlama şeklinde iki ayrı bölüme parçalarsak[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
yukarıda en son tartışılan konu daha anlaşılır hale gelir. Başarılı bir
işlem için zamanlamanın önemi büyüktür. Kısa vadeli işlem yapmak
isteyen bir yatırımcı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasanın doğru ana trendi yönünde hareket etse bile[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasanın o dönemdeki trendi içinde kendini "yanlış tarafta" bulabilir. Yatırımcı bu durumda[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
ilerideki bir tarihte satın aldığı noktaya tekrar geleceği umuduyla
elindeki hisse senedini bekletmeye karar verir ve bir "yatırımcı" ya
dönüşür. Dolayısıyla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] temel analize dayanılarak alınmış olan yatırım kararlarında bile[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
spesifik işlem noktalarını belirleyebilmenin zamanlama sorunu tamamıyla
ve yalnızca teknik bir sorundur ve teknik ilkelerin doğru uygulaması[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sürecin bazı aşamalarında vazgeçilmez hale gelir.

Teknik Analizin Esnekliği ve Uygulanabilirliği
Teknik analizin büyük güçlerinden biri de[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] herhangi bir piyasada[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
herhangi bir zaman aralığında uygulanabilme özelliğidir. Çeşitli
piyasalarda teknik analiz ilkelerinin uygulanamadığı alan yoktur.
Örneğin ürün piyasalarında[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizci istediği sayıda piyasayı kolaylıkla takip edebilir.
Bir temel analizci için ise aynı durum genel olarak doğru değildir. Temel analizciler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] son derece büyük miktarda veri ile karşı karşıya oldukları için[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] pek çoğu bir ürün grubu ya da bir ürün üzerinde yoğunlaşır.
Piyasalar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] aktif ya da hareketsiz (trend kazanmış ya da trendsiz) dönemler geçirirler. Teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kaynaklarını ve dikkatini[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] trend kazanma eğiliminde olan piyasalar üzerinde yoğunlaştırır[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] diğerlerini ise ihmal eder. Bunun bir sonucu olarak teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] piyasaların rotasyonel yapısından avantaj sağlayabilmek için[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sermayesini ve dikkatini piyasalar arasında dolaştırabilir. Belli zamanlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bazı piyasalar hareketlenir ve önemli bir trend kazanırlar.
Genellikle[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu tür güçlü bir trend içindeki dönemlerin ardından[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hareketsiz ve nispeten trendsiz günler gelirken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bir diğer piyasa ya da piyasa grubu hareketlenmeye başlar. Teknik analizci[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu piyasalardan hangisini seçeceği ve hangi piyasaya gireceği konusunda özgürdür. Oysa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
bir grup piyasa üzerinde yoğunlaşmaya eğilimli olan temel analizcide
ise teknik analizcinin sahip olduğu böyle bir esneklik yoktur.
Her iki analizci türü[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] inceledikleri piyasa gruplarını bir an için değiştirecek olsalar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yeni piyasasını inceleyebilmek için temel analizci için gerekli olan zaman[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizcinin kendi yeni piyasasını incelemesi için gerekli olan zamandan daha çok olacaktır.
Teknik analizcinin bir diğer avantajı da[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] çok geniş bir görüş açısına sahip olmasıdır. Teknik analizci bütün piyasaları takip etmekle[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
piyasaların hangisinin genel olarak ne durumda olduğunu bilir ve
yalnızca bir grup piyasayı takip etmenin getireceği dar bir görüş
açısından korunmuş olur.

Teknik Analizin Çeşitli Zaman Aralıklarına Uyarlanışı
Teknik analizin önemli güçlerinden bir diğeri de[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] değişik zaman dönemlerinde kullanılabilme özelliğidir. Teknik analiz yöntemini kullanan bir kişi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ister orta vadeli olarak işlem yapıyor olsun[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] isterse gün içinde işlem yapıyor olsun[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] her iki dönem için de aynı ilkeler geçerlidir. Bazı çevrelerin iddiası olan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizin yalnızca kısa dönemlerde yararlı olduğu şeklindeki düşünce ise tamamen doğru değildir.
Yine bazıları[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] uzun dönemlere ilişkin olarak yapılacak tahminlerde temel analizin kullanılması gerektiğini[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizin ise kısa dönemli zamanlamalarla sınırlı olduğunu ileri sürerler. Oysa gerçek şudur ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] aylık ve haftalık grafikler kullanılarak uzun dönemler için yapılan tahminler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizin son derece yararlı bir uygulama olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Teknik Analizin Yaklaşımına Karşı Bazı Eleştiriler
Teknik yaklaşım konusundaki hemen tüm tartışmalarda[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] genellikle birkaç soru ortaya atılır. Bunlardan bir tanesi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizin "kendinden menkul bir kehanet" olup olmadığıdır. Bir diğeri de[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] geçmişteki fiyatların[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gelecekteki fiyatların yönünü tahmin etmede gerçekten kullanılıp kullanılamayacağıdır.
Eleştiriyi yöneltenler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şuna benzer bir şey söylerler: <blockquote>"Grafikler bize piyasanın nerede olduğunu söylerler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] fakat piyasanın nereye gideceğini söyleyemezler".
</blockquote>Biz şu an için[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] "eğer onlar okumayı bilmiyorlarsa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafiklerin onlara hiçbir şey söyleyemeyeceği" şeklindeki açık yanıtı bir yana bırakacağız.
Rastlantısal Yürüyüş Kuramı (Random Walk Theory)[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
fiyatların trendinin olup olmadığını sorgular ve şu ya da bu tahmin
tekniğinin basit bir "al ve elde tut" stratejisine zarar verebileceği
kuşkusunu duyar. Bu soruların yanıtlanması gerekir.

Kendinden Menkul Kehanet
Ortada[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kendinden menkul bir kehanet olup olmadığı sorusu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
çok sık ortaya atıldığı için çoğu kişiyi meşgul eder. Bu elbette ki
haklı bir sorudur fakat çoğu kişinin sandığından daha az önemlidir. Bu
sorunun yanıtlanmasına girişmenin belki de en iyi yolu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafik modellerini kullanmanın bazı dezavantajlarını tartışan bir metinden alıntı yapmaktır.
"Grafik modelleri kullanmak son yıllarda son derece yaygınlaştı.
Piyasalarda işlem yapan pek çok kişi bu modelleri az da olsa
bilmektedir ve bunları uyumlu bir şekilde kullanmaktadır. Bütün bunlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
boğa ve ayı modellerine karşılık olarak alım ve satım dalgalarının
ortaya çıkardığı bir 'kendinden menkul kehanet' oluşturur..."
<blockquote>"Grafik
modelleri hemen tamamıyla özneldir. Grafik modellerinden birini
matematiksel olarak kanıtlayabilecek hiçbir çalışma bugüne kadar ortaya
çıkarılabilmiş değildir. Grafik modelleri bütünüyle kullanıcılarının
kafalarının içinde olan bir şeydir..."
</blockquote>Bu iki eleştiri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
birbirleriyle çelişiyor ve aslında ikinci eleştiri birinci eleştiriyi
ortadan kaldırıyor. Eğer grafik modelleri "tamamıyla öznel" ve
"kullanıcılarının kafalarının içinde olan bir şey" ise o zaman[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kendinden menkul kehanetin temeli olan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] herkesin aynı anda aynı şeyi gördüğünü düşünebilmek güç olur.
Grafiklerin eleştirisi iki yollu olamaz. Eleştiriler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
bir yandan grafiklerin herkesin aynı yönde ve aynı zamanda birlikte
davranacakları kadar açık olduklarını (dolayısıyla fiyat modellerinin
kendinden menkul olduklarını) söylerken diğer yandan grafiklerin aynı
zamanda çok öznel olduklarını savunamaz.
Konunun gerçeği[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafiklerin çok fazla öznel olmalarıdır. Grafik okuma[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bir sanattır (belki "beceri" sözcüğü bu noktada daha uygun düşebilir.) Deneyimli grafikçilerin bile[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
yorumlanışlarında her zaman aynı düşüncede oldukları grafik modellerine
ender rastlanır. Her zaman bir kuşku ve anlaşmazlık noktası vardır. Bu
kitabın da gösterdiği gibi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analize yaklaşım konusunda sık sık bir diğeriyle anlaşamayan çeşitli yaklaşımlar vardır.
Bir piyasanın geleceği üzerinde bütün teknik analizciler anlaşmış olsalar bile[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] onların hepsi piyasaya aynı zamanda ve aynı biçimde girmeyeceklerdir. Teknik analizcilerden bazıları[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] grafikteki sinyali başlangıcında değerlendirecek ve piyasaya erkenden girecek[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] diğer bazıları[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bir modelden ya da göstergeden "kopuş" noktasında pozisyon açacaklardır. Yine diğer bazıları[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] pozisyon açmak için ko****an sonraki geri çekilmeyi bekleyeceklerdir.
Bazı işlemciler agresif[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bazıları ise konservatiftir. Bazıları uzun dönemli işlem yaparken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] diğer bazıları günlük işlem yaparlar. Dolayısıyla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bütün teknik analizcilerin aynı zamanda ve aynı biçimde davranmaları ihtimali oldukça uzaktır.
Kendinden menkul kehanet ile bir ilişki söz konusu olsa bile[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu muhtemelen "kendini düzelten" bir yapıda olacaktır. Diğer bir anlatımla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] işlem yapanlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
onların birlik içindeki hareketleri piyasayı etkilemeye ya da bozmaya
başlayana kadar büyük oranda grafiklere dayanacaklardır. İşlem yapanlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
piyasayı etkilemeye ya da bozmaya başladıklarını anlayınca ya grafik
kullanımına son verecekler ya da işlem taktiklerini yeni duruma
uyarlayacaklardır.
Örneğin grafik kullananlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ya çoğunluktan önce davranmaya çalışacaklar ya da piyasanın uzun dönemli yapısının onaylanmasını bekleyeceklerdir. Dolayısıyla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kendinden menkul kehanet[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kısa dönem için bir sorun haline gelse bile kendini düzeltme eğilimi taşır.
Boğa ve ayı piyasalarının ancak arz ve talep yasalarıyla
doğrulandıkları zaman ortaya çıktıkları ve kendilerini
sürdürebildikleri akıldan çıkarılmamalıdır. Teknik analizciler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yalnızca alım ve satım güçleriyle bir ana piyasa hareketinin nedeni olamazlar. Durum böyle olsaydı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizcilerin tümü çok hızlı bir şekilde zengin olurdu.
Kendinden menkul kehanet[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
genellikle grafiklere karşı bir eleştiri olarak değerlendirilir.
Kendinden menkul kehaneti bir övgü olarak değerlendirmek belki daha
uygun olacaktır ve her şeyin ötesinde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] olayları etkileyebilecek kadar yaygınlaşmış olan herhangi bir tahmin tekniği oldukça güzel bir şey olmalıdır.

Geçmiş Geleceği Tahmin Edebilmekte Kullanılabilir mi?
Ortaya atılan bir diğer soru da[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
geçmiş fiyat verilerinin geleceğin tahmininde kullanılmasının geçerli
olup olmadığıdır. Teknik yaklaşıma olan eleştirilerin çok sık bir
şekilde bu noktaya geliyor oluşu şaşırtıcıdır çünkü hava tahmininden
temel analize kadar bilinen bütün tahmin yöntemleri tamamıyla geçmiş
verilerin incelenmesine dayanır. Bu konuda ne tür bir başka veri
kullanılabilirdi ki?
İstatistik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] betimleyici istatistik ve tümevarımcı istatistiği birbirinden ayırır. Betimleyici istatistik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] standart bir çubuk grafik üzerindeki fiyat verilerinde olduğu gibi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] verilerin grafiksel anlatımına başvurur. Tümevarımcı istatistik[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] verilerden elde edilmiş olan sonuçları genelleştirir[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] onların tahminini yapar ya da genel bir sonuca ulaşır. Dolayısıyla[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] fiyat grafiğinin kendisi betimleyiciyken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] o fiyat verileriyle uğraşan teknik analiz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tümevarım alanına girer.
Grafik analizleri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] geçmişin incelenmesine dayanan zaman serisi analizlerinin bütün biçimlerinde yapılanlarla tamamıyla aynı olan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yalnızca başka bir cins zaman serisi analizidir. Elde edilmesi gereken veri cinsi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yalnızca geçmişin verileridir. Geleceği ancak geçmiş deneyimleri geleceğe taşıyarak tahmin edebiliriz.
İstatistik üzerine yazılmış olan bir metinde şunlar yer alıyor:
<blockquote>"Nüfus tahminleri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] endüstri tahminleri vb. geniş şekilde geçmişte ne olduğuna dayanır. Günlük yaşamda olduğu gibi bilimde ve iş yaşamında da[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] belirsiz olan gelecekte ne olabileceğini tahmin edebilmek için geçmişteki deneyimlerimizden yararlanırız".
</blockquote>Görülüyor ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] teknik analizde geleceğin tahmininin yapılabilmesi için geçmiş verilerin kullanılması[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sağlam istatistiki verilere dayanıyor. Eğer bir kişi teknik tahminin bu yönünü ciddi şekilde sorgulamaya kalkarsa[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] o kişi aynı zamanda bütün temel ve ekonomik analizleri de kapsayan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tarihi veriye dayanan tahminlerin bütün diğer biçimlerinin de geçerli olup olmadıklarını sorgulamalıdır.