Katarakt hastalığı ve cerrahisi

Katarakt Nedir, Tedavisi Nasıl Yapılır?
Katarakt gözün
şeffaf lensinin saydamlığını kaybetmesidir. Bu durumu buğulanmış cama
benzetebiliriz. Katarakt hakkında bazı yanlış anlamalar vardır,

• Göz üzerindeki bir film değildir.
  
• Gözü fazla kullanmaktan oluşmamaktadır.
  
• Kanser değildir.
  
• Bir gözden diğerine geçmez.
  
• Kalıcı körlüğe yol açmaz.
  

Kataraktın nedeni nedir?

• En çok katarakta gözün yaşlanması neden olur, diğer nedenler:
  
• Aile hikayesi.
  
• Şeker hastalığı gibi hastalıklar.
  
• Gözün travmaya maruz kalması.
  
• Steroidler gibi ilaçlar.
  
• Güneş ışığına uzun süre korumasız şekilde maruz kalma.
  
• Daha önce göz ameliyatı geçirmiş olma.
  

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Katarakt tanısı nasıl konur?
Göz
doktorunuzun yapacağı muayene sonunda tanı konabilmektedir. Görmedeki
bozulmaya neden olabilecek diğer hastalıklarda ayırt edilebilir. Retina
yada optik sinirde olabilecek diğer bozukluklarda katarakt ile beraber
görmeyi azaltabilmektedir. Eğer böyle hastalıklar varsa katarakt
ameliyatı sonrası görmede istenen iyileşme sağlanamıyacaktır.

Katarakt nasıl tedavi edilir?
Kataraktın tek
tedavisi cerrahidir. Ancak katarakt hafif derecede ise sadece
gözlüğünüzün değişmeside yeterli olabilmektedir. Herhangi bir ilaçla, dietle, egzersizle,
çeşitli cihazlarla katarakt tedavi edilmemektedir. Güneş ışığından
korunmak için ultraviole fitreli gözlük kullanılmasının faydası vardır.
Ne zaman ameliyat olmam gerekir?
Katarakt
cerrahisi görme bulanıklığının artık günlük aktiviteleri engellemeye
başladığı zamanda yapılmaktadır. Güvenli bir şekilde araba
kullanabildiğinizden, okurken,
televizyon seyrederken zorluk çektiğinizden emin olmalısınızdır.
Katarakt tanısı konulduysa göz doktorunuz tarafından düzenli
aralıklarla kontrole gitmeniz gerekmektedir.
Cerrahi olarak kataraktın alınması için iyice olgunlaşması gerektiği doğru değildir.
Katarakt ameliyatından ne bekleyebilirim?
Katarakt
ameliyatı için hastanede yatmanıza gerek yoktur. Hastalar smeliyat
sabahı kliniğimize geldikten sonra öğleden sonra taburcu edilmektedir.
Ameliyat lokal anestezi ile mikroskop altında yapılmaktadır.
Fakoemülsifikasyon tekniği halk arasında dikişsiz yöntem , lazer olarak bilinmektedir.Yanlış bir inanış olmasına rağmen ameliyat lazer ile yapılmamaktadır.
Aletler yüksek frekanstaki ses dalgalarını kullanmaktadır. Klasik
yöntem ve fakoemülsifikasyon arasındaki tercih hastanın durumuna göre
göz doktorunuz tarafından yapılmaktadır.
Katarakt ameliyatından sonra vakaların 5'te birinde arka kapsülde kesafet oluşmaktadır. Bu sorun lazer ile çözülmektedir.
Ameliyattan
sonra günlük aktivitelerinizin çoğunu yapabilmektesinizdir. Bazı
damlaların kullanılması ve çeşitli kontrol vizitlerinin yapılması
gerekmektedir. % 90 vakada görme tatmin edici bir şekilde artacaktır.
Her ameliyatta olduğu gibi düşük bir oranda olsada komplikasyon gelişme
ihtimali vardır. Bu yüzden ameliyattan önce iyi bir sonuç garanti
edilememektedir.


KATARAKT CERRAHİSİ (FAKOEMULSİFİKASYON)




Ameliyatta yaşananlar

Ameliyatların hemen hemen tamamı outpatient denilen hastanede yatmaya
gerek olmadan yapılır. Ameliyattan 1 saat önce gelmeniz yeterlidir.
Ameliyata başlamadan önce gözbebeğinizi büyütmek için,enfeksyon
riskine karşı ve ağrıyı engellemek için bazı damlalar
damlatılacaktır.Göze veya etrafına çok özel durumlar hariç iğne söz
konusu değildir,tam
uyuşma sadece demlalarla sağlanmaktadırve ağrı da söz konusu değildir.
Heyecanı gidermek için kol damarından çok hafif ve çok kısa etkili bir
ilaç verilmektedir. Bu uyanık kalmanızı engellemez,sadece
rahatlatır. Sizden istenen ani hareket etmemeniz ve tam karşınızda
duran mikroskopun ışığına bakmanızdır. Herhangi bir rahatsızlık veya
öksürme veya hareket etme ihtiyacı olursa konuşabilirsiniz ve gereken
yapılır.Ameliyat genellikle 15 dakika içinde bitmiş olacaktır. Göz 1
gün için şeffaf bir koruyucu ile kapatılır. Ameliyat sonrası biraz
dinlendikten ve evde yapılacaklarla ilgili talimatı aldıktan sonra
yaklaşık 1 saat içinde eve gidebilirsiniz. Ertesi gün kontrole
beklenirsiniz.

KATARAKAT AMELİYATI
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Modern katarakt ameliyatı mikroinsizyon tekniği ile yapılmaktadır.Bu hasta için ameliyat esnasında ve sonrasında sıkıntı yokluğu,ameliyat
sonrası görmenin hızla düzelmesi ve geniş kesili eski tip ameliyatlarda
görülen astigmatın yaratılmaması ve sonuçta daha az gözlük ihtiyacı
demektir. Aşağıda mikrokesili modern katarakt cerrahisinin etapları
olan fakoemülsifikasyon ve göz içi mercek yerleştirilmesi safha safha
gösterilmektedir. Bu halen en modern tekniktir.Bu safhalar ve içindeki
incelikler elbette gözden göze , kataraktın tip ve sertliğine göre hatta doktordan doktora farklılıklar gösterbilir.


Standart olarak 2.65 mm. Tunel şeklinde kesi yapılır.Çok küçük ve tünel
şekli yaranın göziçi basıncı ile valf gibi kapanmasını sağlar,dikişe gerek kalmaz. [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


İkinci adım kataraktlı lensin ön zarında yuvarlak bir açıklık
yaratmaktır. Bu zar milimetrenin bindebirinden ince olduğundan çok
dikkat gerektirir.Göz içindeki dokuları ameliyatın her safhasında
korumak için viskoelastik dediğimiz bal yapısında koruyucu bir madde
kullanılır.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Fakoemülsifikasyon esnasında ultrasonik titreşimler kullanılarak
kataraktlı lens parçalanır ve bu parçacıklar aynı aletle emilir.


[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Üstteki resim profilden fako ucunun lense gömülerek parçalanan dokuları ve emilişi göstermektedir. [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Ortadaki sert çekirdek fako ile alındıktan sonra etrafındaki korteks
denilen daha yumuşak doku pasif su akışı ve aktif emilme ile
alınır.Sadece arka kapsül dediğimiz ve içine suni merceğin
yerleştirileceği kısım bırakılır.


[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Bu suni mercek akrilikten yapılmış olup katlanarak2,65 mm.lik delikten göz içine yerleştirilir,göz içinde açılan mercek 6 mm.çapındadır.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Optik denilen kısım kendi merceğimize tekabül eder.Bunu sabit ve
merkezi tutabilmek için haptik denilen 2 bacak sağlam bırakılmış kapsül
yuvasının kenarlarına dayanır. [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Profilden kapsül içine yerleştirilmiş merceği görmektesiniz.Lensin hiçbir yeri sinir,damar veya başka canlı bir dokuyla temas halinde değildir.Bu şekilde ,orijinal yerindeki lens rahatlıkla tolere edilmektedir.Bu safhada ameliyat sona ermiştir.


Katarakt AMELİYAT SONRASI

Şeffaf veya pamuklu bir bant ile eve yollanan hasta ertesi gün kontrole
beklenir.İlaçlara genellikle aynı gün başlanır.Bu ilaçlar 1 aya kadar
kullanılırlar.İlk haftalarda göz oğuşturulmamalı,duş alırken dikkat edilmeli , aşırı fiziksel efordan kaçınmalı ve temizliğe azami dikkat gösterilmelidir.

Hastanın yaşına,kataraktın
sertliğine ve ameliyatın zorluk derecesine göre en iyi ve stabil
görmeye ulaşmak birkaçhafta sürebilmekle birlikte genellikle 2-3. gün
çok iyileşmiş olur.Hastaların çoğu ertesi gün normal aktivitelerine,işlerine dönebilirler.Gözü görmek amacıyla kullanmak ve zorlanmak göze zarar vermez(t.v.,okumak,bilgisayar
gibi).Eğer gözlük gerekecekse genellikle 4-5. hafta her şey stabilize
olduktan sonra verilir.Eğer hasta elindeki gözlüklerle idare edemiyorsa
1. hafta geçici okuma gözlükleri verilebilir.

Ameliyat olanların büyük çoğunluğu önceden gözlük takan insanlardır.Bu
müdaheleden sonra çoğu en azından uzak gözlüğüne ihtiyaç
duymayacaklardır.Eğer multifokal lens konmuşsa yakına da gözlük
gerekmeyecektir.Hastaların çoğu yıllardır görmedikleri kadar net ve
renkleri canlı gördüklerini ifade etmektedirler.

Katarakt ameliyatının potansiyel riskleri

Tüm cerrahi türleri arasında katarakt ameliyatı en başarılı ve hasta
tatmini veren müdahele olmakla birlikte yine de komplikasyonlar
olabilir.Hafif bir iltihaptan gözün kaybına kadar değişik önemde
sıkıntılar yaşanabilir.Çok ciddi kayıp 10000 de 1 lerle ifade edilen
ciddi enfeksyon ve göz içi kanama (ekspülsif hemoraji) ile olur. Yıllar
sonra da gelişebilen retina dekolmanı da tekrar ameliyat gerektiren
ciddi bir durumdur ve modern teknik ve sıkıntısız ameliyat sonrası
oranı % 1 in çok altındadır. Daha sık olarak önemsiz ve geçici kornea
ödemi,yüksek göz içi basıncı,kapak kısıklığı,batma,kamaşma gibi hafif sıkıntılar yaşanır.

Yeni merceğin arkasındaki zar zamanla kalınlaşabilir,buna
ikincil katarakt veya kapsül kalınlaşması denir ve aylar-yıllar sonra
yavaşça gelişebilir.Bu kalınlaşma bulanıklık yaratırsa çok basit bir
şekilde ofiste birkaç saniye Yag laser ile açılır.

Ameliyatların %99 u sıkıntısız biter ve %95 inde görme artışı söz
konusudur.Görme artışı yaşanmayanlarda ya ameliyat esnasında yaşanmış
sıkıntılar veya daha önceden var olup görme artışını engelleyecek yaşa
bağlı makula ödemi,diyabetik retinopati,damar
tıkanıklığı veya tembellik gibi rahatsızlıklar söz konusudur.Zaten bu
rahatsızlıkların olup olmadığı ve hastanın ameliyattan fayda görüp
görmeyeceği ameliyat öncesi detaylı muayenede belirlenmelidir.