Jensen
Giriş Tarihi : 30/03/09
Yer : İstanbul
Yaş : 34
Mesajlar : 14824
Rep Puanı : 14472
Rep Gücü : 6503
 |  Konu: Casus Yazılım (Spyware) Nedir? Salı Tem. 13, 2010 1:20 pm | |
|
Casus Yazılım
(Spyware) Nedir?
Casus
Yazılım (Spyware) Nedir?Casus yazılım, tanıtım, kişisel bilgi toplama
veya onayınızı almadan bilgisayarınızın yapılandırmasını değiştirme gibi
belirli davranışları gerçekleştiren yazılımlar için kullanılan genel
bir terimdir.
Genel olarak casus yazılımlar başlıca ActiveX, Adware, BrowserHijacker,
Dialer, Keylogger, Spyware ve Trojan olarak ayrılabilirler.
ActiveX Nedir?
ActiveX internet uygulamalarını diğer basit scriptlere nazaran daha
güçlü kılan bir Microsoft teknolojisidir. Sadece Internet explorer
üzerinde çalışabilmesine rağmen sistem üzerinde büyük bir etkiye sahip
olması nedeniyle tehlikelidir.
ActiveX uygulamaları iki çeşittir: imzalanmış ve imzalanmamış.
İmzalanmamış ActiveX uygulamarı sertifika sahibi değildirler ve
güvenilir değildirler. İmzalanmış uygulamalar ise sertifikalanmıştır,
imzalanmamış olanlara göre daha güvenli olduğu söylenebilir fakat yine
de tehlikeli kodlar taşıyabilir. Bu kodlara yalnızca güvenilir olduğunu
bildiğimiz siteler (Macromedia Flash vb.) tarafından yazılmış ise
güvenmeli ne olduğunu bilmediğimiz eklentileri bilgisayarımıza
yüklememeliyiz.
Adware Nedir?
Adware, genellikle ücretsiz yazılımlar vasıtasıyla sistemimize
yüklediğimiz, kişisel bilgilerimizi, e-posta adresimizi ve sörf
alışkanlıklarımızı internetteki reklam şirketlerine veren casus
yazılımlardır.
Browser Hijacker Nedir?
Browser hijacker, bazı web siteleri tarafından, sayfalarının ziyaret
sayısını arttırmak, kendi web sitelerindeki reklamların yüksek
görüntülenme rakamlarına ulaşmasını sağlamak amacıyla web tarayıcınıza
yerleştirilen, başlangıç sayfalarını ve arama sayfalarını değiştirebilen
küçük bir program ya da registry ayarıdır. Eğer internet arama
sayfalarınız ya da ana sayfanız sizin istemediğiniz bir şekilde
değişiyorsa muhtemelen bilgisayarınızda böyle bir casus program yer
edinmiştir.
Dialer Nedir?
Dialer (Çevirici), genellikle ActiveX teknolojisini kullanarak
bilgisayarınıza yüklenen küçük bir programdır. Genellikle bedava oyun,
bedava porno, bedava program ***** şifreleri gibi sözler vaad ederler.
Bilgisayarınıza yüklendiklerinde sizin haberiniz olmadan ya da bir tuşa
tıklatarak modeminizi kullanırlar ve ücretli numaraları (0900 gibi)
ararlar ve telefon faturanızın bir anda kabarmasına neden olurlar.
Keylogger Nedir?
Keylogger basitçe sizin klavyeden yaptığınız her vuruşu kaydeden ve bu
kayıtları kişisel bilgilerinizi çalmak isteyen kişlere gönderen
programlardır. Bu kişiler istedikleri zaman bunlara ulaşıp yazdığınız
her tür bilgiyi görebilirler. Bu yolla sizin e-mail şifreniz, kredi
kartı numaranız gibi hayati önem taşıyan bilgileriniz çalınabilir.
Trojan Nedir?
Trojan bilgisayarınıza sizin bilginiz olmadan yerleşen, içerdiği
tehlikeli kodlar sayesinde sisteminizi herhangi bir bilgisayar aracılığı
ile (ağ ya da internet) kontrol etmek isteyen kişilere açık hale
getiren tehlikeli programlardır.
Spyware Nedir?
Spyware genellikle sizin isteğiniz dışında, bir program yüklerken onun
yanında gelen fakat bilgisayarınıza yüklenmesini iptal edemeyeceğiniz ve
daha sonra ana programı sisteminizden kaldırsanız dahi bilgisayarınızı
terketmeyen casus yazılımlardır.
Bu istenmeyen programlar kolaylıkla:
•Bilgisayarınızı bilgi hırsızlığına açma
•Kişisel bilgi ve banka hesap bilgilerinizi çalma
•Kullanıcı adı ve şifrelerinizi çalma
•Sabit diskinizde hasar oluşturma
işlemlerini gerçekleştirebilirler.
Bilgisayarla herhangi bir şekilde haşır neşir olan herkes bu yazılımlar
ile bir şekilde karşılaşmış ve kurtulmak için çabalamıştır. Aslında
verilere göre her 10 bilgisayardan 9'una bir çeşit casus yazılım
bulaşmıştır. Casus yazılımlar, bilgisayarınızın online ya da offline her
türlü aktivitesini izleyebilen ve bunları 3. kişi denilen hırsızlarla
paylaşabilen yazılımlardır. Bilgisayarınıza sizin bilginiz dışında yada
kullanıcıyı kandırarak bulaşan bu yazılımlar, değişik türevlerine göre,
bilgisayarınızdaki her türlü önemli bilgiyi çalabilir veya modeminizi
ele geçirerek yüksek telefon faturaları ile karşılaşmanıza sebep
olabilirler.
Aşağıdaki durumlarda bilgisayarınızda casus yazılım veya başka bir
istenmeyen yazılım olabilir:
• Web'de olmadığınız zamanlarda bile açılan reklam pencereleri
görüyorsunuz
• Web tarayıcınızın ilk açtığı sayfa (giriş sayfanız) veya tarayıcınızın
arama ayarları bilginiz dışında değişmiştir.
• Tarayıcınızda istemediğiniz yeni bir araç çubuğu fark ediyorsunuz ve
bu araç çubuğundan kurtulmak zor oluyor.
• Bilgisayarınızın belirli görevleri tamamlaması normalden daha uzun
sürüyor.
• Bilgisayarınız aniden daha çok kilitlenmeye başlıyor.
Casus yazılım genellikle, reklam pencereleri görüntüleyen yazılımla
(reklam yazılımı denir) ya da kişisel veya önemli bilgileri izleyen
yazılımla ilişkilendirilir. Bu, reklam sağlayan veya çevrimiçi
etkinliklerinizi izleyen her yazılımın kötü olduğu anlamına gelmez.
Örneğin, hedeflenen reklamları almayı kabul etmeniz "karşılığında" bir
müzik hizmetine ücretsiz kaydolabilirsiniz. Koşullarını anladıktan ve
kabul ettikten sonra, bunun adil bir anlaşma olduğuna karar
verebilirsiniz. Ayrıca şirketin sizin için görüntüleyeceği reklamlara
karar vermesi için çevrimiçi etkinliklerinizi izlemesine izin vermeyi de
kabul edebilirsiniz.
Diğer istenmeyen yazılım çeşitleri bilgisayarınızda rahatsız edici
değişiklikler yapabilir ve bilgisayarınızın yavaşlamasına veya
kilitlenmesine neden olabilir. Bu programlar, Web tarayıcınızın giriş
sayfasını veya arama sayfasını değiştirebilir ya da tarayıcınıza
istemediğiniz veya gerek duymadığınız ek bileşenler ekleyebilir. Buna ek
olarak bu programlar, ayarlarınızı daha önceki özgün değerlerine
döndürmenizi de zorlaştırır. Bu tür istenmeyen programlara genellikle
casus yazılım denir.
Tüm durumlardaki temel nokta, sizin veya bilgisayarınızı kullanan
kişinin, yazılımın ne yapacağını anlayarak veya anlamadan yazılımı
bilgisayarınıza yüklemeyi kabul etmiş olmasıdır.
Neden bunu Yapıyorlar ?
İstatistikİstatistik konusu hafife almamız gereken bir konudur. Çünkü bu
bahsettiğimiz programlar 1000 veya 5000 kişi tarafından değil,
milyonlarca kişi tarafından kullanılıyor. Dolayısıyla bu bilgiler ciddi
bir getiri kaynağı oluyor. Örnek olarak en çok girilen siteler firmaya
hem istatistiksel açıdan bir satış bilgisi verdiği gibi hem de kendi
işini pazarlama açısından firmaya da ciddi bir veri sağlar.
Reklamİstatistik' te de belirttiğimiz gibi kişi sayısını hafife almamız
gerekiyor. Bu sebepten dolayı bu tip programların kullanıcılarına
gösterdikleri ve tıklattıkları reklamdan ne kadar getiri kazanacağını
tahmin edebilirsiniz. Unutmayın ki casus yazılımlar genellikle kanunidir
(bkz : Kanun ?), o yüzden karşıdaki firmanın çok büyük olması pek bir
anlam ifade etmez.
Bir de bu noktada şunu ifade etmek lazım, Programcılar için bazı casus
yazılım firmaları reklam tabanlı sistemler hazırlamışlardır. Bu sayede
programı yazan kişi getiri elde etmek için bunlara üye olur ve
programına bu sistemi dahil eder. Bu durumun sonucunda da casus yazılım
hızla büyümektedir.
Nasıl bulaşır?
Casus yazılımın veya diğer istenmeyen yazılımların sisteminize
girebilmesinin çeşitli yolları vardır. Müzik veya video dosyası paylaşım
programı gibi istediğiniz başka bir yazılımı yüklerken bu yazılımın da
gizli olarak yüklenmesi, çok karşılaşılan bir hiledir. Bilgisayarınıza
bir şeyler yüklerken, lisans anlaşması ve gizlilik bildirimi gibi
bilgileri açığa çıkaran tüm belgeleri dikkatle okuyun. Bazen ilgili
yazılım yüklemelerine eklenen istenmeyen yazılım belgede açıklanır,
ancak lisans anlaşmasının veya gizlilik bildiriminin en sonunda
görülebilir.
Spyware genellikle makinenize aşağıdaki
yollardan biriyle kurulurlar;
1. Kendisini kuracak olan bir linke sizin fareyle tıklayarak sizin
kandırılmanız sonucunda kurulur. Örneğin, makinenize spyware kurmaya
çalışan bir web sitesi Windows Diyalog Kutusu (Windows İşletim sistemi,
Word veya Excell’de bir dosya açmak, kaydetmek için açılan pencereler
veya renk ayarları yada yazdırma penceresi gibi) benzeri bir pencereyi
karşınıza açabilir. Ve sonra bu pencereyi siz “İptal” butonuna basarak
kapatmak istediğinizde sizi kandırmış olur ve kendisini sisteme kurar.
Bazen de boş bir pencereye sahte bir başlık çubuğu koyar ve siz bu
pencereyi kapatmaya kalktığınızda spyware makinenize kurulmuş olur.
2. Kendisini içinde barındıran bir freeware (ücretsiz yazılım) programın
kurulmasıyla bilgisayarınıza spyware kurulur. Örneğin siz ücretsiz bir
dosya paylaşım programını (Badblue, IMesh, Kazaa, eDonkey, ICQ File
Share gibi) bilgisayarınıza kurduğunuzda spyware gizlice sisteminize
kurulmuş olur. Dosya paylaşım programları spyware’lerin taşınıp,
kurulması için iyi bir aracı olabilirler.
Belirtileri nelerdir?
Bilgisayarınız garip davranmaya başlarsa veya aşağıda listelenen
belirtilerden birini sergilerse, bilgisayarınıza casus yazılım veya
başka bir istenmeyen yazılım yüklenmiş olabilir.
•Sürekli olarak açılan reklam pencereleri görüyorum. Bazı istenmeyen
yazılımlar, ziyaret ettiğiniz Web sitesiyle ilişkili olmayan çok fazla
açılan reklam penceresi görüntüler. Bu reklamlar genellikle yetişkinlere
yönelik olan veya sakıncalı bulabileceğiniz Web siteleri içindir.
Bilgisayarınızı açtığınız anda, hatta Web'de tarama yapmazken açılan
reklam pencereleri görüyorsanız, bilgisayarınızda casus yazılım veya
başka bir istenmeyen yazılım olabilir.
•Ayarlarım değişmiş ve önceki değerlerine geri döndüremiyorum. Bazı
istenmeyen yazılımlar giriş sayfanızın veya arama sayfanızın ayarlarını
değiştirebilir. Bunun anlamı, Internet tarayıcınızı başlattığınızda
açılan ilk sayfanın veya "ara" seçeneğini seçtiğinizde görüntülenen
sayfanın tanımadığınız sayfalar olmasıdır. Bu ayarları düzenlemeyi
bilseniz bile, bilgisayarınızı her yeniden başlatışınızda tekrar eski
değerlerine döndüklerini görebilirsiniz.
•Web tarayıcım karşıdan yüklediğimi anımsamadığım ek bileşenler
içeriyor. Casus yazılımlar ve diğer istenmeyen yazılımlar Web
tarayıcınıza istemediğiniz veya gerek duymadığınız ek araç çubukları
ekleyebilir. Bu araç çubuklarını kaldırmayı bilseniz bile, bilgisayarı
her yeniden başlatışınızda yeniden görünebilirler.
•Bilgisayarım ağırlaşmış görünüyor. Casus yazılım ve diğer istenmeyen
yazılımların etkin olacak şekilde tasarlanmış olmaları gerekmez. Bu
programların etkinliklerinizi izlemek ve reklam dağıtmak için kullandığı
kaynaklar bilgisayarınızı yavaşlatabilir ve yazılımdaki hatalar ise
bilgisayarınızın çökmesine neden olabilir. Belirli bir programın aniden
daha çok kilitlenmeye başladığını fark ederseniz veya bilgisayarınız
normal görevlerini daha yavaş yapmaya başlarsa, makinenizde casus
yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım olabilir.
•Sık sık internet hızında yavaşlama oluyor. Sürekli bilgi toplama ve
gönderme halinde olduklarından internetinizin yavaşlamasına sebep
olurlar.
•Antivirüs ve antispyware yazılımlarının çalışmaması. Kendi varlıklarını
sürdürebilmek için bu programları kapatırlar veya sisteminizden
silerler.
•Telefon faturalarında uluslararası aramalar. Bazı şirketlere para
kazandırmak amacıyla 900'lü hatları ararlar ve telefon faturanızın
kabarmasına neden olurlar.
•Yanlış arama sonuçları. Arama motorunuzdan yaptığınız aramaları kendi
sitelerine yönlendirir ve acayip arama sonuçları karşınıza çıkarırlar.
Örnek Yazılımlar
Bilinen ve bilgisayarınızda muhtemelen olan bazı kullanımı yaygın casus
yazılımlar
1 - CoolWebSearch (CWS)
Adı: CoolWebSearch (CWS)
Türü: Adware
Tanım: CoolWebSearch (CWS), Internet Explorer ana sayfasını, arama
sayfalarını değiştirebilir.
Karakteristiği: CoolWebSearch (CWS), yaptığınız aramaları kendi arama
motoruna yönlendirir ve ana sayfanızı değiştirerek sizikendi
yapımcısının ana sayfasına yönlendirir. Bu program ayrıca diğer Internet
Explorer ayarlarını da değiştirebilir.
Bulaşma Yolu: CoolWebSearch (CWS), tehlikeli HTML yazılımları ya da
güvenlik açıkları bulunan HTML Help formatı ve Microsoft Java Virtual
Machinearacılığıyla kendisini bilgisayarınıza yükleyebilir.
Sonuçları: Eğer bu adware sizin Internet Explorer tarayıcı ayarlarınızı
değiştirirse, ayarlarınızı bir daha eski haline getiremeyebilirsiniz.
2 - EliteBar
Adı: EliteBar
Türü: Adware
Tanım: EliteBar, Internet Explorer ana sayfasını, arama sayfalarını
değiştirebilir.
Karakteristiği: EliteBar, bilgisayarınızda çeşitli reklamlar
gösterebilir. Yaptığınız aramaları kendi arama motoruna ve kendi web
sayfasına yönlendirir. Ayrıca Internet Explorer ana sayfasını da
değiştirebilr.
Bulaşma Yolu: EliteBar kendisini genellikle diyalog kutuları ve Java
Script hata teknikleri ile yayar.
Sonuçları: Bilgisayarınızda reklam görüntülenmeye başlar. Ayrıca
internet tarayıcınızın ve sisteminizin genel performansının düşmesine
sebep olur.
3 - PowerScan
Adı: PowerScan
Türü: Adware
Tanım: PowerScan, dolandırıcı bir anti-virüs programıdır yüklendiği
bilgisayarda reklam göstermeye başlar.
Karakteristiği: PowerScan, bilgisayarınızda çeşitli reklamlar
gösterebilir. Yaptığınız aramaları kendi arama motoruna ve kendi web
sayfasına yönlendirir. Ayrıca Internet Explorer ana sayfasını da
değiştirebilr.
Bulaşma Yolu: EliteBar kendisini genellikle diyalog kutuları ve Java
Script hata teknikleri ile yayar. Bu tür yazılımlar genellikle
yüklediğiniz ücretsiz ve güvensiz programlarla yayılırlar.
Sonuçları: Bilgisayarınızda reklam görüntülenmeye başlar. Ayrıca
internet tarayıcınızın ve sisteminizin genel performansının düşmesine
sebep olur.
4 - Look2Me
Adı: Look2Me
Türü: Adware
Tanım: Look2Me, bilgisayarınızda pop-up reklam gösteren bir programdır.
Karakteristiği: Look2Me, bilgisayarınızda çeşitli rahatsız edici
reklamlar gösterilmesine sebep olur.
Bulaşma Yolu: Look2Me kendisini genellikle diyalog kutuları ve Java
Script hata teknikleri ile yayar. Bu tür yazılımlar genellikle
yüklediğiniz ücretsiz ve güvensiz programlarla yayılırlar.
Sonuçları: Bilgisayarınızda reklam görüntülenmeye başlar. Ayrıca
internet tarayıcınızın ve sisteminizin genel performansının düşmesine
sebep olur.
5 - PurityScan
Adı: PurityScan
Türü: Adware
Tanım: PurityScan, bilgisayarınızda pop-up reklam gösteren bir
programdır.
Karakteristiği: PurityScan, bilgisayarınızda çeşitli rahatsız edici
reklamlar gösterilmesine sebep olur.
Bulaşma Yolu: PurityScan kendisini genellikle diyalog kutuları ve Java
Script hata teknikleri ile yayar. Bu tür yazılımlar genellikle
yüklediğiniz ücretsiz ve güvensiz programlarla yayılırlar.
Sonuçları: Bilgisayarınızda reklam görüntülenmeye başlar. Ayrıca
internet tarayıcınızın ve sisteminizin genel performansının düşmesine
sebep olur.
6 - Clkoptimizer
Adı: Clkoptimizer
Türü: Adware
Tanım: Clkoptimizer, bilgisayarınızda pop-up reklam gösteren bir
programdır.
Karakteristiği: Clkoptimizer, bilgisayarınızda çeşitli rahatsız edici
reklamlar gösterilmesine sebep olur.
Bulaşma Yolu: Clkoptimizer kendisini genellikle diyalog kutuları ve Java
Script hata teknikleri ile yayar. Bu tür yazılımlar genellikle
yüklediğiniz ücretsiz ve güvensiz programlarla yayılırlar.
Sonuçları: Bilgisayarınızda reklam görüntülenmeye başlar. Ayrıca
internet tarayıcınızın ve sisteminizin genel performansının düşmesine
sebep olur.
7 - WebSearch Toolbar
Adı: WebSearch Toolbar
Türü: Adware
Tanım: WebSearch Toolbar, web araması yaptığınız kelimeleri çalan bir
toolbar'dır.
Karakteristiği: WebSearch Toolbar, Internet Explorer'a bir toolbar
yükler ve ayarlarınız ile oynar. Ayrıca bilgisayarınızda çeşitli
rahatsız edici reklamlar gösterilmesine sebep olur.
Bulaşma Yolu: WebSearch Toolbar kendisini genellikle diyalog kutuları ve
Java Script hata teknikleri ile yayar. Bu tür yazılımlar genellikle
yüklediğiniz ücretsiz ve güvensiz programlarla yayılırlar.
Sonuçları: Dolaştığınız web adreslerini izler ve girdiğiniz bilgileri
çalar.
8 - 180search Assistant/Zango
Adı: 180search Assistant/Zango
Türü: Adware
Tanım: 180search Assistant ve Zango, sizi sponsorlarının web sayfalarına
yönlendiren adware yazılımlardır.
Karakteristiği: 180search Assistant ve Zango, bazı kelimeleri tanıyarak
sizi, sponsorlarının web sayfalarına yönlendirir.
Bulaşma Yolu: 180search Assistant ve Zango, çeşitli ücretsiz yazılımlar
yolu ile bulaştıkları gibi internetten direkt olarak da indirilebilir ve
kurulabilirler.
Sonuçları: 180search Assistant ve Zango, bilgisayarınızda sponsorlarının
reklamı olan yeni tarayıcı pencereleri açılmasın ve sisteminizin
yavaşlamasına neden olurlar.
9 - IST Istbar
Adı: IST Istbar
Türü: Adware
Tanım: IST Istbar, internette pornografik web sitelerini arayan bir
toolbar'dır. Pornografik içerikli pop-up pencereleri açabilir, ayrıca
ana sayfanız ve arama sayfalarınız üzerinde oynama yapabilir.
Karakteristiği: IST Istbar, Internet Explorer'a bir toolbar yükler ve
ayarlarınız ile oynar. Ayrıca bilgisayarınızda çeşitli rahatsız edici
pornografik içerikli reklamlar gösterilmesine sebep olur.
Bulaşma Yolu: IST Istbar kendisini genellikle diyalog kutuları ve Java
Script hata teknikleri ile yayar. Bu tür yazılımlar genellikle
yüklediğiniz ücretsiz ve güvensiz programlarla yayılırlar.
Sonuçları: Dolaştığınız web adreslerini izler ve girdiğiniz bilgileri
çalar.
10 - AbetterInternet
Adı: AbetterInternet
Türü: Adware
Tanım: AbetterInternet, genellikle VX2 ya da Transponder olarak bilinen
ve bilgisayarınızda reklam gösteren bir programdır.
Karakteristiği: AbetterInternet, internet tarayıcınızın ayarlarını
değiştirebilen bir Browser Helper Object (BHO) yazılımıdır. BHO
yazılımlar tarayıcınızda çalışabilen ve yanlış adreslere
yönlendirilmenize ve aramalarınızın yanlış sonuçlanmasına neden olurlar.
Bulaşma Yolu: AbetterInternet kendisini genellikle diyalog kutuları ve
Java Script hata teknikleri ile yayar. Bu tür yazılımlar genellikle
yüklediğiniz ücretsiz ve güvensiz programlarla yayılırlar.
Sonuçları: Bilgisayarınızda reklam görüntülenmeye başlar. Ayrıca
internet tarayıcınızın ve sisteminizin genel performansının düşmesine
sebep olur. | |
|
