TUNING YA DA DİĞER ADIYLA
MODİFİYE DENİNCE, AKLA İLK gelen motorda güç artırımı oluyor.
Neredeyse motorun üretimiyle birlikte gelişmeye başlayan modifiye
işlemi, günümüzde bir sektör haline geldi. Tabii boyutları da çok
genişledi. Artık standardın dışında otomobilin gücünü, yol tutuş
özelliklerin! ve görünümünü değiştirmek amacıyla yapılan işlemler
modifiye olarak adlandırılıyor. Teknolojinin gelişmesi, ürünlerin farklı
zevklere göre tasarlanmasını sağladı. Bu değişimde motorsporlarının da
kalkışı çok büyük. Öyle ki, kabin içindeki "süslemelerden" alüminyum
görünümlü depo kapaklarına kadar tüm aksesuarların temelinde
motorsporları yatıyor. Dış görünümde jant-lastik, karoser kiti, farlar,
far kaşları, son susturucular, aynalar ve hava kanalları otomobili
farklı kılan ayrıntılar. Bu aksesuarlardan bir bölümü, otomobilin sadece
görünümüne değil, yol tutuşuna da katkı sağlıyor. Kabindeyse direksiyon
simidi, vites topuzu, konsol kaplamaları, koltuklar ve renkli gösterge
zeminleri yapılan değişiklikler arasında yer alıyor.
Modifikasyonun temel amacı, gücü
artırmak. Standarttan daha geniş piston kullanmak ya da egzantrik
milinin derecesini değiştirmek, motora güç kazandırmanın en etkin
yolları. Bunları destekleyen diğer işlemler, elektronik beyin
programının geliştirilmesi ve hava emmeyle egzoz sisteminin
modifikasyonu. Turbo takviyeli motorlarda bu işlemlere ek olarak turbo
valfinin basınç limitini artırmak, intercooler'ı büyütmek ve pop-off
supapı monte ederek güç artırılabiliyor.
Otomobilde teknik olarak vaDilan
modifikasyon sadece gücü artırmayı değil, yol tutuşu güçlendirmeyi ve
frenaj kabiliyetini artırmayı da kapsıyor. Bu değişimler neredeyse bir
zincir gibi birbirini takip ediyor, çünkü gücü artırılan otomobili yolda
tutmak için birtakım teknik değişiklikler yapmak ve güvenli
durabilmesini sağlamak için fren sistemini güçlendirmek gerekiyor. Biri
eksik olduğunda, kötü sonuçlanabilecek kazaların yaşanması her an
mümkün. Bu nedenle modifiye işlemini profesyonel kişilere bırakmak en
doğrusu. Dünyanın en büyük modifiye firmalarının Türkiye temsilcilikleri
bu amaçla hizmet veriyor. Bu arada kullanılan parçaların mutlaka
belgeli ve trafikte kullanıma uygun olduğuna dikkat etmek gerekiyor.
Dikkate alınması gereken bir başka
nokta da bu işin hobi olarak değerlendirilmesi. Son yıllarda özellikle
performans tutkunu gençler arasında yaygınlaşan modifiye, farklı
amaçlarla yapıldığında, insanların hayatım tehlikeye atacak sonuçlar
doğurabilir. Yarışmak için caddelerin uygun olmadığım unutmamak gerek.
Eğer yarışmak ve otomobilinizin performansım görmek istiyorsanız,
yapmanız gereken tek şey, bu yıl şampiyona olarak düzenlenecek drag
yarışlarına katılmak. Toplam 7 sınıftan (1600 cc'ye kadar* 1600-2000 cc
arası*2000-4000 cc arası*4000-6600 cc arası*Turbo ve / kompresörsüz*6601
cc nitrosuz ve aşırı beslemesiz*aşırı beslemeli) oluşan şampiyona 6
yarıştan oluşuyor.
CHİP TUNİNG
Chip tuning yeni
nesil enjektörlü araçlarda bulunan elektronik kontrol ünitesindeki
yazılımın araçta istenilen özelliklere göre değiştirilip aracın
performansının arttırılma işlemidir.
Atmosferik
araçlarda %6 ile %10 arasında, turbo, benzinli ve turbo dizel araçlarda
%15 ile %30 arasında güç artışı elde edilmektedir.Normal kullanımda %4
ile %8 arasında yakıt ekonomisi sağlanabilmekte.Chip tuning işlemi
elektronik kontrol ünitesinde yazılımı bulunduran parçanın
değiştirilmesi veya yeni baştan programlanması ile
gerçekleştirilmektedir.
Çoğu otomobilde
geçerli, eski chip'in yerine yeni bir chip takmanın yanında Ford'larda
farklı bir modül, BMW ve yeni Opel Vectra gibi otomobillerde seri
programlama ve çoğu japon otomobilinde de Icon Race gibi yöntemlerle
chip tuning yapılabilmektedir.
Chip Tuning iki
ana şekilde yapılır:
1. Aracın
beynindeki chip sökülerek Superchips tarafından özel olarak
programlanmış yeni bir chip takılması
2. Eğer aracın
orjinal chipi yeniden programlanabilir ise orjinal program yerine
Superchips'in modifiyeli programının aktarılması.
SUPERCHIPS
uygulamasından ne kadar kazanç elde edilir?
Superchips bir
chip programı yazarken o aracı özel bir dinamometreye bağlar ve o aracın
tüm ince ayarlarını yapar. Yani tüm ateşleme avansı ve yakıt püskürtme
stratejilerini, yakıt tasarrufunu günlük kullanımda çok etkilemeden
maksimum performans öncelikli hale getirir. Bu sayede atmosferik
araçlarda yaklaşık %10 beygir gücü ve tork artışı elde edilir. Bu güç
artışı aracın tam gaz kullanımında aracın genel performansını
arttırırken, günlük kullanım koşullarında çok daha canlı ve hızlı tepki
verir hale getirir.
ECU nedir?
ECU
(Motor Kontrol Ünitesi) otomobilin motor bölümünde veya yolcu kabini
içinde bir yere monte edilmiştir. Boyutları bir oto teybinden daha
küçüktür. Bu küçük cihaz birden fazla microbilgisayar içermekte ve
motorun değişen koşullarda en verimli şekilde yönetimini sağlamaktadir.
Bu microbilgisayarlar, EPROM bir chip içerisinde bulunan bir programı
çalıştırmaktadır. ECU, tüm motor yönetimi ve kontröllerden sorumludur,
ve motorun çalışma şartlarını sürekli olarak denetler, parametreleri
hesaplar ve sürekli olarak değişkenleri ayarlar. Tüm bu ayarlamalar,
motorun yükü, devri, çevre değişkenleri (hava sıcaklığı, hava yoğunluğu,
motor sıcaklığı, barometrik basınç vs…) göz önüne alınarak bir saniye
içerisinde yüzlerce kez gerçekleşir…Tüm bu ölçümler, basınç, sıcaklık,
devir, hız, hava yoğunluğu vs…gibi değişkenlerin, milyarda bir sapma
ile, motor içinde bulunan yüzlerce sensör tarafından yapılması ile
mümkün olmaktadır…ECU bu değerleri algılar, ardından EPROM içerisinde
bulunan haritadan ilgili değerleri bulur, ve de ateşleme zamanlaması,
optimum yakıt miktarı, turbo basıncı, emisyon değerleri gibi
değişkenleri hesaplayıp uygulamaya geçirir…Tüm bu işlemler saniyenin
binde biri cinsinden sürelerde gerçekleşmektedir.
Tuning kelimesi İngilizce'de
değiştirmek ayarlamak anlamına gelmektedir. Otomobil dilinde ise yeniden
tasarlamak, araba sahibinin zevk ve beğenisine göre yeniden tasarlamak
anlamlarına gelmektedir.
Tuning kapsamında arabanın gücü arttırılabilir. Bu artışta aracın
standart motoru belirleyici etkendir. Arabanın orjinal motorunun chip'li
(yani özel bir işletim sistemiyle çalışan beyninin) olması, dizel veya
benzinli olması, turbo enjeksiyon sisteminin olması bu kıstasların en
başında gelir.
Arabanın artan gücünün kontrol
edilmesi için bir takım modifikasyonlar da yapılır. Bunların en başında
daha güvenli fren sistemi gelir. Yüksek hızlarda araç kontrolünün
güvenle sağlanması için süspansiyon sistemi de değiştirilebilir.
Süspansiyon sistemi değişimini jant ve tekerlek boyutlarının yeniden
ayarlanması ve iz aralığının değiştirilmesi izler.
Aracın performans sisteminde yapılan bu değişikliklerden sonra araç
tasarımı yeniden gözden geçirilir. Yukarı doğru açılan kapı
sistemibunlardan bir tanesidir. Piyasada satılan özel kapı menteşeleri
kapıların yukarı doğru açılmasını sağlar. Bu arabaya heybetli bir
görünüm vermesinin yanında dikkat çekici bir özellik de sunar. Bu kapı
menteşelerini garantili firmalardan alabileceğiniz gibi yetenekli sanayi
ustalarına da yaptırtabilirsiniz.
Jantlar arabayı gösteren en önemli
aksesuardır. Jant seçimi de en önemli husustur. Aracı kullanım
şartlarınıza (off road, şehir içi, uzun yol) göre doğru bir seçim
yapmalısınız. Seçeceğin jantın hafif olması motor performansını doğrudan
hissetmeniz açısından çok önemlidir. Örneğin gösterişli duran 20 inçlik
10 kilo bir jant yerine 19 inçlik 7 kiloluk bir jant seçmeniz size hem
kalkışlarda daha az sarsıntı yaşatacak hemde yakıt tüketimi fazla
arttırmayacaktır. Son zamanlarda krom alaşımlı jantlar sıkça
kullanılmaktadır. Bu jantlar dikkat çekici bir görev üstlenmektedir.
Ancak unutulmaması gereken birşey vardır bu jantların bakımı ve onarımı
daha zor ve masraflıdır.
Bir diğer önemli aksesuarda da rüzgarlıktır. Bu rüzgarlıklar genellikle
arabanın arka bagajının üstüne takılır. Araç altından gelen havanın yol
tutuşunu bozmaması ve arka tekerleklerin yoldan kopmaması için yeri
geldiğinde hayati önem taşır. Rally araçlarına baktığınızda arabanın
arka kısmında kocaman rüzgarlıklar görürsünüz. Bu bahsettiğimiz konunun
ciddiyetini ortaya koyar. Ancak her soiler (rüzgarlık) yol tutuşunu
iyileştirmez. Rüzgarlığın rüzgar testlerinden profesyonel kişiler
tarafından geçirilmesi gerekir. Bunu yaptırmanız zor göründüğünden
arabanızın yetkili servisinden orijinal rüzgarlık temin etmeniz lehinize
olacaktır.
Tamponlar ise günümüzdeki arabaların olmazsa olmazlarındandır.
Geçmişteki araçlarda tampon diye bir kavram yokken, günümüze doğru ufak
çarpmalar ve çizilmelerden gövdeyi korumak için ayrı parçalar haline
getirilmiştir. Yeni tampon tasarlatırken spoilerlerde olduğu gibi
bunlarında rüzgar testlerinden geçirilmesi gerekir. Ve ayrıca
yüksekliğinin de doğru ayarlanması gerekir. Bulunduğunuz ilin yol
koşullarına göre bunu tasarlatmalısınız. Aksi taktirde tamponlarınızda
çizilmeler, çarpmalar ve kırılmaları yerle veya kaldırımlarla temas
sonucunda görebilirsiniz.
Sıra aracınızı kullanmaya geldiğinde çok daha titiz olmalısınız. Bu
titizliği yaya sağlığı için hiç unutmamanız gerekmektedir. Şehir içinde
ve dışında hız limitleri içinde aracınızı kullanırken, özel test ve
sürüş alanlarında gerekli güvenlik tedbirlerinizi aldıktan sonra
arabanızın limitlerini zorlayabilirsiniz.
Konu: Tuning nedir!? 
