Kanser riskinin her geçen gün arttığı şu yıllarda herzamankinden daha
fazla önlem almalıyız die düşünüyorum. Uzmanlar yaz aylarında cilt
kanserinin en önemli risk faktörü olan güneşten korunmamız gerektiğinin
altını çiziyor. Bunun için lipozom teknolojisine sahip olan güneş
koruyucularını tercih etmeliymişiz.. (daylong gibi...) Gün boyu
dayanıklılık sağlayan bu koruyucuların herkes için iyi bir önlem
olacağını düşünüyorum. Çevremizi bilgilendirelim, cilt kanseri riskini
azaltalım..
GÜNEŞTEN ‘TÜM GÜN’ KORUNMAK ŞART!!!
Dünyada her geçen gün artan cilt kanseri
vakalarına karşı uzmanlar uyarıyor: ‘Güneşten yaz-kış demeden tüm gün
korunun!’’ Özellikle yaz tatillerini deniz-kum-güneş üçgeninde geçirmek
ve bronz bir tene sahip olmak için güneş altına serilmeye hazırlananlar;
‘ 2005 yılı verilerine göre Amerika da her yıl 1 milyon kişinin cilt
kanserine yakalandığını ve 9 bin 800 kişinin yine bu hastalık nedeniyle
hayatını kaybettiğini biliyor musunuz?’
Dr. Belma Bayraktar
Cilt Hastalıkları Uzmanı
sağlık ve
yasam dergisinden alıntıdır!
Kış yorgunluğunu üzerinden atıp, yaz
güneşinin tadını sağlıklı çıkarmak, cilt kanserinden hem kendinizi hem
de gelecekteki neslinizi korumak için ne yapmak gerekir? Cilt
Hastalıkları Uzmanı Dr. Belma Bayraktar bu konudaki sorularımızı
cevaplandırdı.
1.Güneşin zararlı etkileri nelerdir?
Güneş ışınları deri üzerinde erken ve geç
biyolojik değişikliklere yol açmaktadır. Erken dönemde güneş yanığı,
allerjik reaksiyonlar, lekelenme ve deri kalınlaşması, geç dönemde ise
deri yaşlanması ve deri kanserleri gelişimidir. Ayrıca güneşle alevlenen
bazı cilt hastalıkları da mevcuttur.
2. Güneşin en zararlı ışınları
hangileridir? Güneşe bağlı olarak ciltte ne gibi hasarlar görülebilir?
Güneşin en zararlı ışınları UVC
ışınlarıdır, kanserojendir fakat pratikte yeryüzüne ulaşmadığı kabul
edilir, ozon tabakası tarafından tutulur. Ancak bu tabakanın delindiği
Avustralya gibi ülkelerde ulaşabildiği düşünülüyor.
UVA ışını pencereden geçtiği, her mevsimde
mevcut olduğu ve dalga boyunun da uzun olduğu düşünülürse kaçınılması
biraz zor bir ışın türüdür, bu yüzden yaz-kış güneş koruma kullanma
zorunluluğu vardır. Hem UVA hem de UVB’nın kanserojen etkileri
bulunmaktadır. Güneşe maruz kalmış cildin lekeli, kılcal damarları
belirginleşmiş, kırışmış, kaba ve kuru bir görüntüsü vardır. Ayrıca
elastik doku da etkilendiği için gevşemeye ve sarkmaya da müsaittir.
Gözlerde korunmazsa katarakt gelişebilir.
3.Cilt kanseri son 20 yılda bir
önceki yıla göre yüzde dört oranında artış gösteriyor. Bu artışı
durdurmak mümkün mü?
Cilt kanserleri gittikçe artmaktadır, bu
olayda en önemli neden güneş ışınlarına maruz kalmaktır. Bunun yanısıra
kimyasallarla temas, stres, immun sistemin çökmesi, sigara ve alkol
tüketimi, genetik faktörler de etkili bulunmuştur. Deri kanserleri ve
deri yaşlanmasında güneş ışınlarının önemi anlaşıldıktan sonra güneşten
korunmak çok önemli bir konu haline gelmiştir. İlk 10 yaş
içersinde alınan UV ışınlarının başta malign melanom (MM) olmak üzere
deri kanserlerinin tohumlarının erkenden atılmasına neden olduğunun fark
edilmesi nedeniyle korunmanın çocukluk çağlarında başlatılması, çok
daha fazla önemli hale gelmiştir. UVB ve UVA koruyucularının
hücre DNA hasarını, P53 gen mutasyonlarını, lipid peroksidasyonlarını
önleyip, deri kanserlerinin gelişimini engelleyebildiği çalışmalarla
gösterilmiştir. İlk 18 yaş içersinde en az 15 faktörlü bir koruyucunun
istikrarlı kullanılması melanom dışı deri kanseri riskini %78 azaltır.
Güneşe açık bölgeler cilt kanserlerinin en sık rastlanıldığı bölgeler
olmaktadır, bu yüzden yaz-kış açık bölgelerimize gün boyu güneş koruma
kullanmalıyız. Böylece güneşin yaşlanma etkilerinden de korunmuş oluruz.
5. Cilt kanseri riski altında olanlar
kimlerdir?
Tip1 dediğimiz beyaz tenli, açık renkli
gözlü ve açık renk saçlı olanlar, ailesinde böyle bir hastalık geni
taşıyanlar, açık havada, güneşte çalışanlar, uzun yıllar savunmasız
güneş ışınlarına maruz kalmış olanlar, bağışıklığı düşük olanlar risk
altındadır.
6. Güneşin zararlı etkilerinden nasıl
korunabiliriz?
Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için
işe uygun giysi, şapka ve gözlükle başlamalıyız. Giysiler ıslanınca
güneş koruma özelliği azalır. Şemsiye altında ve bulutlu havada da
yanmak mümkündür, hatta deniz içinde bile. Bu yüzden uygun güneş
koruyucu ürünün kullanılması çok önemlidir. Bu hem UVA hem de UVB koruma
içermeli, yüksek koruma faktörlü olmalı, suya, tere, neme dayanıklı
olmalı, uzun süre etkisini devam ettirmeli, duyarlılık yapmamalıdır.
Yeterli miktarda sürmek de çok önemlidir.(santimetre kareye 2 mg gibi)
7. Daha önce cilt kanseri geçirmiş
olan hastalar güneşten nasıl korunmalıdır?
Daha önce cilt kanseri geçirmiş olanlar çok
daha dikkatli olmalı, uzun süre dayanıklı tüm gün güneş koruyucu
kullanmalı, bu koruyucuyu güneşe çıkmadan 15-20 dakika önce her tarafa
eşit olarak ve belli bir kalınlıkta sürmeli, bununla da yetinmeyip
şapka, gözlük, tişört giymeli, en önemlisi düzenli aralıklarla bir cilt
hekimine giderek cildini kontrol ettirmeli, solaryum da kesinlikle
yasaklanmalıdır. Güneş ışınlarının dik geldiği 11:00-16:00 arası dışarı
çıkmamalıdırlar.
8. Güneşin zararlı ışınlarından
korunmak için güneş kremi kullanmak yeterli midir?
Sadece güneş koruyucu sürmek yeterli
değildir, giysilerle de korunmaya yardımcı olunmalıdır. Şapka, gözlük,
giysiye ek olarak düzenli aralıklarla güneş koruyucu tazelenmelidir. Bu
süre güneş koruyuculara göre değişebilir. Saat 10-11 ile 16:00 arası
yazın gerekmedikçe dışarıda kalınmamalı, gölgeler tercih edilmeli,
giysiler ıslandığında güneş koruma özelliklerinin azaldığı bilinmelidir.
Yaz mevsiminde beta karoten, C ve E vitamini gibi besin destekleri
alınabilir. Çünkü bunlar, güneş ışınlarıyla oluşan serbest radikallerin
nötralize edilmesine ve bağışıklık sisteminin kuvvetlendirilmesine
yardımcı olurlar. Çocukların korunması özellikle arz eder, bunlar için
yüksek faktörlü fiziksel özellikli olanlar tercih edilmelidir. Mümkünse 1
yaş altındakiler direkt güneş ışınına maruz bırakılmamalıdır. Ayrıca
güneş ve yapay ışınlara maruz kalındıktan sonra cildi besleyici
nemlendiriciler kullanılmalıdır.
9. Siz güneş koruyucusu tavsiye
ederken nelere dikkat ediyorsunuz?
-İyi tolere edilmeli, allerjik ve irritan
olmamalı, renksiz, kokusuz, saydam, yağsız özelliklerle hoş bir kozmetik
yapısı olmalı
-Deride yanma, batma yapmamalı, deriyi ve
elbiseleri boyamamalı
-Hem UVA ve hem de UVB yi tutmalı
-Fotostabil olmalı
-Suya, tere, denize, kurulanmaya, ısıya
dayanıklı olmalı
-Uçucu olmamalı
-Yüksek koruma faktörlü olmalı
-Deride kalıcılığı uzun olmalı
-Çok pahalı olmamalı
10. Piyasada çok fazla güneş kremi
var, seçerken nelere dikkat etmeliyiz? Hem UVA hem de UVB koruyuculuğu üzerinde yazıyor olmalı, en
az 30 faktör koruma içermeli, güneşe, suya, kuma dayanıklı olmalı,
renksiz, kokusuz, örtücülüğü iyi, sürülmesi rahat olmalıdır.
11. Güneşten korunmada yenilikler var
mı?
Güneş koruyucularda son yıllarda lipozom
teknolojisi kullanılarak üstün başarı sağlanmıştır. Lipozom, ikili lipid
tabakası ile çevrilmiş ve iç kısmında bir sulu faz içeren
küreciklerdir. Hem yağı hem de suyu seven maddeleri(örneğin ilaçlar ve
UV filtreleri) yapılarında taşıyabilirler ve tüm hücreler tarafından
emilebilirler. Yani ideal UV filtresi taşıyıcılarıdır. UV filtrelerinin
hedeflenen tabakada uygun seviyede yoğunlaşması sağlanmış olur.
Dayanıklı, güvenilir ve uzun süreli bir etki sağlanmış olur.
12. Lipozom teknolojisine sahip güneş
kremlerinin diğer kremlerden farkı nedir?
-UV filtrelerinin özelliklerini uzun süre
koruyabilmesi ve etkilerini uzun süre devam ettirmesi
-UV filtrelerinin daha kolay tolere
edilebilmesi ve istenmeyen etki riskinin azaltılmış olması
-Cildi nemli ve esnek hale getirmesi
-Suya, ışığa, ısıya, terleme ve kurulanmaya
dayanıklı olması
-Sivilce yapmaması, tahriş etmemesi,
allerjik olmaması, cildi nemlendirmesi
13. Güneşin zararlı ışınları ve cilt
sağlığı ile ilgili eklemek istedikleriniz var mı?
Güneşin hep zararlı etkilerinden bahsettik,
tabii ki güneşten korunmayı bilmek gerekiyor çünkü güneş aynı zamanda
yaşam kaynağımız.
-Güneşin ısıtıcı ve terleme ile toksin
attırıcı etkisi vardır.
-Güneş ciltte D vitamini sentezini sağlar.
Normal olarak örtülü bölgelerin yaz boyunca haftada 2-3 kez 10-15 dakika
güneşe maruz kalmaları, bu vitamin ihtiyacını karşılaması için
yeterlidir. Yetersiz miktardaki D vitamini sentezinin çocuklarda
raşitizme yol açtığı unutulmamalıdır.
-Antidepresan etkisi bilinmektedir.
-Bazı deri hastalıklarında tedavi edici
etkisi bulunmaktadır. (Sedef hst,Atopik Dermatit,yeni doğan sarılığı
gibi)
-Zararlı mikropları yok eder.
ALINTIDIR
Konu: Güneşten Korunmak!! 
