Türkiye Psikiyatri Derneği, maden kazalarında hayatını kaybedenlerin
aileleri için her türlü desteğe hazır olduklarını açıkladı. Derneğin, açıklaması şöyle:
"Ülkemizde son 6 ayda önce Bursa’da 19, sonra Balıkesir’de 13 ve son
olarak da 17.05.2010 tarihinde Zonguldak’ta 30 maden işçisi yaşamını
yitirdi.
Türkiye Taş Kömürü İşletmelerinin (TTK) rakamlarına göre 1955 yılından
beri 2 bin 687 maden işçisi hayatını kaybetmiştir ve on binlerce işçi de
yaralanmıştır. Yıllardır grizu patlamaları ve göçükler sonucu binlerce
insanımız maden ocaklarının derinliklerinde can vermiştir ve vermeye de
devam etmektedir.
Son olarak Zonguldak’ın Kilimli Beldesi’nde bulunan TTK Karadon Müessese
Müdürlüğü’ne ait kömür ocağında 17.05.2010 Pazartesi günü öğle
saatlerinde meydana gelen grizu patlamasında; 11 işçi yaralanırken
yerin 540 metre altında 30 maden işçimiz mahsur kalmıştır. 20.05.2010
tarihi itibari ile mahsur kalan 30 maden işçisinden 28’inin cansız
bedenine ulaşılmıştır.
Daha önceki maden kazalarının ortaya çıkmasında yeterli denetimin
yapılmamasının ve gerekli güvenlik önlemlerinin alınmamasının önemli rol
oynadığı göz önüne alındığında; son maden kazasının sebepleri arasında
da yetersiz denetim ve güvenlik önlemlerinin rol oynayabileceği akla
gelmektedir.
TTB Çalışan Sağlığı Etik Bildirgesi’nde; “Çalışma hakkı en temel insan
haklarından biridir. Bu hak tek başına bir anlam ifade etmeyeceği gibi,
diğer temel haklardan olan yaşam hakkının özünü ihlal etmeyen sağlıklı
ve güvenli bir iş ortamlarının sağlanmasıyla mümkün kılınabilir.
Sağlıklı ve güvenli ortamlarda yaşamak her bireyin temel hakkı olduğuna
göre çalışma hakkının kullanımı sırasında işyerlerinin, çalışanların
beden bütünlüğünü ve sağlığını bozacak etmenlerden arındırılması
esastır. Bu nedenle çalışanların sağlığının korunması kamusal bir
alandır ve kamusal bir örgütlenme modeliyle bu alanın yapılandırılması
gerekmektedir. Çalışanların sağlık ve güvenliğinden devlet asli
sorumludur. İş yaşamında devlet, çalışanlar, işverenler ve sendikalar
ile birlikte işyeri hekimleri - iş güvenliği mühendisleri ve onların
meslek örgütleri bu alanın sosyal taraflarıdır.” şeklinde
belirtilmektedir.
Önlem alındığı takdirde iş kazalarını engellemek mümkün olmasına
rağmen, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nun 2009 yılında yaptığı
açıklamalara göre dünyada her yıl 270 milyon iş kazası meydana gelmekte,
her 15 saniyede bir işçi yaralanmakta ve her gün yaklaşık 6 bin 300
kişi iş kazası veya meslek hastalıkları nedeniyle yaşamını
yitirmektedir. Türkiye Maden İşçileri Sendikası’nın 2010 yılı Mart
ayı’nda TBMM’ne sundukları raporda Türkiye iş kazalarında yılda 80 bin
kaza ve 1600 ölümle Avrupa birincisi ve dünya üçüncüsüdür.
İş kazaları gibi yaşamı tehdit eden durumlar, hem iş kazasında
yaralananlar hem de yaralanan ve yaşamını yitirenlerin yakınlarında
önemli ruhsal sorunlara neden olabilmektedir. Özellikle iş kazalarından
yaralı kurtulan bireylerde Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ve
Majör Depresyon (MD) en sık karşılaşılan sorunlardır. TSSB’nin başlıca
özelliği, gerçek bir ölüm ya da ölüm tehdidi, ağır bir yaralanma ya da
kişinin fizik bütünlüğüne bir tehdit olayını yaşama ya da başka bir
kişinin ölümüne ya da ölüm tehdidi altında kalmasına tanıklık etme ya da
ailesinden birinin ya da başka bir yakınının beklenmedik ölümünü,
öldürülmesini öğrenmesi gibi ağır bir psikososyal travma sonrasında
ortaya çıkan birtakım özgül ruhsal belirtiler kümesi olarak
tanımlanabilir. Depresyon ise en az 2 hafta süresince çökkün bir
duygudurum ve/veya neredeyse bütün etkinliklere karşı ilgi kaybının
olduğu bir dönemdir. Bu dönemde ayrıca iştah ve uykuda değişiklikler,
enerji azalması, değersizlik ya da suçluluk duyguları, dikkatini
yoğunlaştırmada ve karar vermede güçlük, intihar düşünceleri ya da
girişimi gibi belirtiler de yer almaktadır.
İş kazalarının önlenmesinde öncelikle 4857 sayılı İş Yasası
değiştirilerek esnek ve kuralsız çalışma engellenmeli, işçiyi başka
işverenlere kiralamayı, taşeronlaştırmayı yasal hale getiren, kıdem
tazminatlarını, fazla mesai ücretlerini, sendikal hak ve yetkileri
kısıtlayan bu yasa yerine, konunun tüm taraflarının katılımı ile
demokratik bir yasa çıkarılmalıdır. Tüm çalışanlara iş güvencesi
sağlanmalı, kaçak işçilik önlenerek kayıtlı hale getirilmeli, sosyal
güvence altına alınmalıdır.
Zonguldak’ta yaşanan maden kazası nedeniyle Türkiye Psikiyatri Derneği
olarak yaralanan maden işçilerimizin bir an önce sağlıklarına
kavuşmalarını ve yaşamını yitiren işçilerimizin yakınlarına başsağlığı
diliyoruz. Türkiye Psikiyatri Derneği olarak maden kazasından etkilenen
insanlarımıza gerekli ruhsal desteği sağlama konusunda yardıma hazır
olduğumuzu belirtiriz."
Dr. Halis Ulaş
TPD MYK Dış İlişkiler Sekreteri
Türkiye Psikiyatri Derneği MYK adına
Kaynak:Hürriyet
Konu: Türkiye Psikiyatri Derneği'nden destek 
