balgam ; solunum yollarında iltihap ya da tahriş sebebiyle meydana gelen[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] öksürerek çıkarılan sümüksü salgdır. Solunum organları (akciğer[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bronşlar) hastalıklarında balgam önemlidir. Muayenesi ile hastalığın tabiatı ve yeri hakkında kesin bilgiler elde edilir.
Balgamın miktarı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hastalık cinsine göre değişir. Bazı hastalıklarda şiddetli öksürüğe karşılık az balgam gelir (tüberküloz başlangıcı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kuru bronşit)[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bazı hastalıklarda ise pek çoktur (kavernli tüberküloz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bronşektazide). Rengi ve kokusu da hastalığın cinsi ve seyri ile değişir. Renksiz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] saydam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kirli yeşilimtrak[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sapsarı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yeşil[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sarı olabilir.
Balgam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] içindeki maddelere göre çeşitlere ayrılır:
a - Sümüksü Balgam yapışkan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] cam gibi saydam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tükrük hokkasının dibine yapışan bir balgamdır. Bronşitin ve bazen tüberkülozun başlangıcında görülür[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] b - İrinli balgam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] köpüksüz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] irinden ibaret bir balgamdır. Solunum yollarının irinli bir hastalığında (ampiyem[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bronşektazi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kronik bronşit) görülür[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] c - Sümüksü-irinli balgam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] en çok görülen bir balgamdır. Kronik bronşitte[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tüberkülozda görülür[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ç - Seroz balgam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sulu köpüklü çoklukla hafif kırmızı bir balgamdır. Akciğer ödeminde görülür. d- Kanlı balgam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kanın fazla bulunduğu bir balgamdır. Solunum yolları damarlarının çeşitli aşınmaları sonucu (bronş ve akciğer damarları afetleri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ülser) kanın balgama karışması meydana gelir. Balgam bulgularının en tehlikelisi olan kan (hemoptizi) çoklukla tüberkülozda görülür. Tüberkülozun ilerlemiş devrelerinde büyücek kavernlerden gelen kan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hem çoktur[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hem de gelmesi uzun sürer[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Bazan da hastayı öldürecek kadar kan kaybına sebep olur. e - fibrinli balgam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] cam gibi saydam[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yapışkan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kabın dibine yapışan bir balgamdır. Çoklukla pnömonide görülür.
Balgama[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ilkin gözle bakılarak genel bir fikir elde edilir. Balgamın gerektiğinde mikroskobik muayenesi yapılarak[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bakteriyoloji ve kimyanın sağladığı usullerle muayenesi yapılır ve içindeki maddelerin miktarları anlaşılır.