Tokat'ta 'yer kirazı' yetiştirilecek

Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi (GOPÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Tokat'ta “yer kirazı” yetiştiriciliğine yönelik akademik çalışmalar yürütüyor.


Bölüm başkanı Prof. Dr. Resul Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] AA muhabirine yaptığı açıklamada[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Tokat'ta yetiştirilmesi için akademik çalışmalar yaptıkları “yer kirazı” ve faydaları ile ilgili detaylı bilgiler verdi. Yer kirazının meyvesinin domatese[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] çiçeğinin ise patlıcana benzediğini anlatan Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yer kirazının “Güveyfeneri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Gelinfeneri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Fenerçiçegi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Gelinotu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Aşkelması ve Kış Kirazı” gibi isimler ile de anıldığını kaydetti.

Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yer kirazı ile ilgili şu bilgileri verdi:

“Üst kısmı tek yıllık[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kökü ise çok yıllık olan bu türün[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] orijini Güney Amerika olup[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Brezilya[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Peru[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Şili ve İskoçya'nın dağlık bölgelerine[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Güney Afrika[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Kolombiya[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Tayland[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Kenya[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Ekvator[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Zambiya ve Zimbabwe ile birçok Avrupa ülkesinde getirilerek yetiştiriciliği yapılmaktadır. Sulanabilir alanların bitkisi olup[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ülkemizin her yanında bulunmayan ve yeni yeni tanınmaya başlanan endemik bir bitkidir.”

Doğal bulunma alanı olarak Tokat'ın da içinde bulunduğu ekolojide[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yapılan gözlemlere göre yer kirazının bolca yabani türlerine rastlandığını belirten Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yer kirazının meyve renklerinin ağırlıklı olarak uçuk sarıdan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] portakal sarısına kadar değiştiğini söyledi.

Yer kirazının meyve aromasının[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kivi[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] çilek[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] üzüm karışımı gibi hafif ekşi olduğunu anlatan Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu meyvenin yemesi çok hoş olan bir meyve olduğunu kaydetti.

Yaptıkları gözlemlere göre[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yer kirazının meyve ağırlıklarının yabani türlerde 2 gram civarında olduğunu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kültür çeşitlerinde ise 40 grama kadar çıkabildiğini ifade eden Prof. Dr. Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şunları kaydetti:

“GOPÜ Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. İsa
Karaman'ın Almanya'dan getirdiği tohumlarla yapılan ön denemelerde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yer kirazının Tokat'ta başarıyla yetiştirilebileceği görülmüştür. 2009-2010 üretim sezonunda[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Tokat'ta topladığımız tür tohumların yanında[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Almanya ve Amerika orijinli çeşit tohumlarla yer kirazı yetiştiriciliğine yönelik bölümümüzde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] benim danışmanlığımda akademik çalışma yürütülecek. Yürütülecek olan bu lisans üstü tez çalışması[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu konuda Türkiye'de ilk defa yapılan akademik çalışma olacaktır.”

“ÇOCUKLARIN BESLENME ÇANTASINDA BULUNDURULMASI ÖNERİLİYOR”

Yer kirazının Türkiye'de oldukça yüksek fiyattan alıcısının olduğunu kaydeden Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] “Bu üzümsü meyve[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yetiştiriciliği yaygınlaştıkça fiyatı makul seviyelere inecek. Her kesenin ve herkesin tüketebileceği bir ürün olacaktır” dedi.

Dönüm başına veriminin 2-4 ton arasında olacağının tahmin edildiğini bildiren Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şu bilgileri verdi:

“Meyveleri taze olarak da tüketilebilen yer kirazı kullanım alanı
oldukça geniştir. Sahip olduğu bol aroma ve mayhoş tadından dolayı
meyvesi pastacılık[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] marmelat yapımında kullanılır. Bunun yanında çiğ olarak tüketilebileceği gibi meyve salatalarında[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] tatlılarda[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
turtalarda da kullanılmaktadır. Reçeli son derece lezzetlidir. Çikolata
sosu ile mükemmel bir tada ulaşır. Üzeri çikolata ile kaplanıp pazara
sunulan meyveler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Avrupa ülkelerinde oldukça rağbet görmektedir. Krema ve dondurma ile
birlikteliği de çok lezizdir. Son yıllarda Avrupa'da konferans ve iş
toplantılarının ikram meyvesi olarak (fondü) popülerlik kazanmıştır.
Ayrıca faydalarından dolayı çocukların beslenme çantalarında haftada
bir porsiyon mutlaka bulundurulması tavsiye edilmektedir.”

YER KİRAZININ FAYDALARI

Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yer kirazının[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] eklemlerde ağrı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] duyarlılık[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kızarıklık[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şişlik ve ısı artışı ile ani olarak gelişen[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
şiddetli ataklarla seyreden ve tüm romatizma türleri içinde en ağrılı
olanı olduğu belirtilen gut hastalığına ve romatizma hastalığına iyi
geldiğini ifade etti.

Gerçekcioğlu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şunları kaydetti:

“Gut hastalığının tedavisinde hiçbir ilave olmadan sadece meyveleri yenerek kullanılmakta olup[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şifa bulanların sayısı oldukça fazladır. Bu hastalığın tedavisindeki başarısı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bol idrar söktürme ve kandaki ürik asidi atmasından kaynaklanır. Ayrıca[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
romatizmaya iyi gelir. Ürat ve oksalat taşlarını parçalayıp döker.
Karındaki suyu boşalıyor ve karaciğer şişliğini gideriyor. Yine sarılık
tedavisinde de başarıyla kullanıldığı bilinmektedir.”

BİTKİSEL ÖZELLİKLERİ

Çok sayıda kökçükleri olan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yaklaşık 1-1[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]5 metre boyunda daha çok yer örtücü şeklinde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kışın kuruyan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ilkbaharda tekrar yerden çıkan dik gövdeli otsu bir bitkidir. Yapraklar saplı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
4-15 cm oval veya baklava dilimi şeklinde düzensiz ve sivri uçludur.
Yaprak ayası çıplaktır. Çiçekler uzun saplıdır ve yaprak koltuklarında
oluşur. Meyve turuncu renkte ve üzümsü yapıda olup[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] portakal sarısı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kağıtsı kapalı bir torba içinde bulunur. Orman içleri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] akarsu kıyıları ve kültür alanlarında bitki doğal olarak çoğalma olanağı bulur. Yarı güneşli[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
gölgeli ortamlarda iyi gelişir. Yazın gelişimi için sulamak gerekir.
Özellikle meyvelerin olgunlaşma safhasında bol suya ihtiyaç duyar.